[dost1]

ZAKKUMUN ZALİMLERE FİTNE OLMASI

Daha önce de açıkladığımız gibi, “fitne” ateşte yanmak demektir. Buradan anlaşıldığına göre, o dönemde “zakkum” konusu yüzünden birileri ateşe atılmış, [sıkıntılara düşmüş, dengeli davranmayı kaybetmiş] olmalıdır. Ya da Kur’an’da bu ifadeyi her gördüğünde ateşe atılmaktadır [sıkıntıya düşmekte, dengeli davranmayı kaybetmektedir].

“Esbab-ı nüzul” kayıtlarına göre, bu ayet nazil olduğunda, “İbn Ziber’a adlı kişi, “Allah evlerinizde zakkumu çoğaltsın” demiştir. Çünkü Yemenliler, hurmaya ve kaymağa “zakkum” derlerdi. İşte bu sebeple, Ebû Cehil, cariyesine, “Bizi zakkumlandır” dediğinde, o ona hurma ve kaymak getirirmiş. Ebucehil [arkadaşlarına], “Buyurun zakkumlanın!” demiştir.

Ayrıca bu ayeti duyanlar, “Ateş ağacı yaktığı halde cehennemde ağacın bitebileceği nasıl düşünülebilir” demişlerdir.[5]

Çünkü inkârcılar, “henüz tevili gerçekleşmemiş” olan ayeti kendilerine malzeme yapmışlardır. Bunu Rabbimiz Yunus suresinde şöyle açıklamıştır.

39Tam tersine, onlar bilgisini kavrayamadıkları ve ilk olarak ortaya çıkması kendilerine henüz gelmemiş olan bir şeyi yalanladılar. Bunlardan önceki kişiler, böyle yalanlamışlardı. İşte bak şirk koşarak yanlış; kendi zararlarına iş yapanların âkıbeti nasıl olmuştur.

(Yunus/39)

7-9Allah, sana bu kitabı indirendir. Bu kitaptan bir kısmı yasa içeren âyetlerdir ki bunlar, kitabın anasıdır. Diğerleri de benzeşen anlamlılardır. Amma, durum bu iken, kalplerinde kaypaklık/tutarsızlık olan kimseler,

insanları dinden çıkarmak,

ortak koşmaya sürüklemek

ve onun anlamlarından en uygununun tesbitine yeltenmek için hemen ondan benzeşen anlamlı olanlarının peşine düşerler. Hâlbuki onun anlamlarından en uygun olanının tesbitini ancak Allah ve –“Biz buna inandık, hepsi Rabbimiz katındandır. Rabbimiz! Bize kılavuzluk ettikten sonra kalplerimizi çevirme! Bize Kendi nezdinden rahmet lütfet! Şüphesiz Sen, bol bol lütfedenin ta kendisisin. Rabbimiz! Şüphesiz Sen, insanları, kendisinde hiçbir şüphe olmayan gün için toplayansın. Şüphesiz Allah, verdiği sözden dönmez” diyen– o bilgide uzman olanlar bilirler. Ve sadece kavrama yetenekleri olanlar öğüt alırlar.

(Âl-i Imran/7-9)

Ayetten anlaşılan odur ki, Rabbimiz bu ayetteki “zakkum” ile Ebucehillerin zıkkımlandığı zakkumu kastetmiyordu. Nitekim yukarıda da belirttiğimiz gibi, zakkum Hicazlıların tanımadığı bir bitkidir. Niteliklerini yukarıda belirttiğimiz bu bitki, bizim kaktüs diye adlandırdığımız bitkiye benzemektedir.

2,3Kişiler var ki, o gün çalışmış, yorulmuş olmasına rağmen eğilmiş, aşağılığa düşmüştür, 4,5onlar kızışmış bir ateşe yaslanırlar, kızgın bir kaynaktan sulanırlar.

6,7Onlar için güç vermeyen ve açlığı gidermeyen kuru bir dikenden başka yiyecek yoktur.

(Gaşiye/2- 7)