[yolcu42]

Selamün aleyküm.

Nisa11,12,176 ayetlerine göre miras paylaşımını araştırmalarım neticesini(değerli bilgilerinize katkı sağlamak amacıyla) paylaşmak isterim.

1. Nisa 11, eşin olmadığı durumları ifade eder.(dikkat edin hiç eşten bahsetmez.
2. nisa 12 Eşin olduğu durumları ifade eder.
3.eşin olmadığı durumda annebaba varistir.(nisa 11 i dikkatli okursanız,"annebabası varis olunca" ifadesi geçer.ve eşten hiç bahsetmez."
4.eşin olduğu durumda annebabaya miras zorunluluğu yoktur.(bu zorunluluk ifademi açıklayacam inşallah)(nisa12de eşten bahseder fakat annebaba hiç geçmez)

5.çocuk yoksa kardeşler mirasçıdır.çocuk varsa kardeşlere miras bırakma zorunluluğu yoktur. (nisa 11 de dikkat edin çocuklara mirastan bahseder "çocuk yoksa" ifadesinden sonra kardeşlerden bahseder.)

6.kısaca dört ayrı kurum düşünün,çocuklar,eş,annebaba,kardeşler
Öncelik eş ve çocuklarındır.
Eş yoksa annebabanın miras hakkı vardır.
Çocuk yoksa kardeşlerin miras hakkı vardır.

Eş ve çocuklar varsa,zorunlu oranlar ödenince anne baba kardeşlere de pay verilebilir.(öncelik eş ve çocukların zorunlu paylarıdır)
(ayrıca nisa suresinde bir çok ayette hazır bulunanların,yetimlerin,yoksulların faydalandırılmaları söylenir)

7.verilen oranlar kesin çizgi değil,asgari sınırdır.(nisa13?)
Dikkat edin,kişilerin miras bırakmada çekindileri kişiler için sınırlar belirgindir.
İkiden fazla kız için veya bir kız için oran vardır fakat bir,iki veya daha fazla erkek için hüküm yoktur.
Yani bu hükümler ÖNCELİKLE hak iddia edemeyecek kişiler için(kız çocukları,eş,anne)haklarını korumak için miras paylarıdır. Zaten insan mirasını erkek çocuklarına bırakmaya meyillidir.

8.peki nisa 11 ile 176 arasında bir çelişki var mı?
"Kelale"nin kimleri kapsadığına az sonra bakalım,zaten buna gerek kalmayacak.

Nisa 11 "ölenin kardeşi varsa 1/6 hakkı var,"der
Nisa 176 da "kelalenin çocuğu yok,kardeşi varsa 1/2 hakkı var" der.
Peki zaten "kelale,çocuğu yok"demekti.
İki ayet neden farklı?

1. Nisa11 kişinin eşinin olduğu durumları kapsıyor demiştik.nisa176 ise eşinin olmadığı durumu kapsar.(eşi ve çocuğu yok.)(bu senin kuruntun diyebilirsiniz,okumaya devam edin lütfen)

2.nisa 11 de "erkek veya kadın, ölene VARİS KILINIRSA"
İfadesi burda eşin sağ olduğunu(kadın kocaya miras bıraktıysa veya koca kadına miras bıraktıysa) kanıtlıyor.
Meallerde"erkek veya kadın miras bıraktıysa" çevirisi yanlıştır kanaatindeyim. Çünkü aynı kelimenin geçtiği ayetlerden birisine bakalım.(7/128)(yûrisü)onu VARİS KILAR(arapça gramer bilenler hatalıysam düzeltebilir)
Yûrasü=varis kılınmak
yûrisü=varis kılmak
Yerisü= varis olmak
(19/63)nûrisü=varis kılarız
(19/40)nerisü=varis oluruz


Kısacası ayette geçen kadın veya erkek, mirası bırakan değil,miras bırakılandır.


3.diğer 3 ayette "miras bırakır" diye ifade yok.

Kişinin "terk etmesi" ifadesi geçiyor.

4.ayrıca nisa11 in devanında ölenin kardeşinden bahsederken "onun kardeşi" ifadesi var.
"ölen kişi kadın veya erkekse O İKİSİNİN KARDEŞİ varsa" demesi gerekirdi.

Yani"kadın veya erkek, ölen kişiye mirasçı kılınırsa ve ONUN (ölen kişinin)kardeşi olursa...."meali uygun olup buradan da ölenin çocuğunun olmayıp eşinin sağ olduğunu anlayabiliriz.
Nisa176 da ise kelale nin hem çocuğu hem de eşinin olmadığı,böylece kardeşlere yüksek oran kaldığı belli olur.

Demek istediğim,ayetin meali;

Kadın veya erkek,ölen birine mirasçı kılınırsa ,ve onun kardeşi varsa..
(doğru meal budur kanaatindeyim.
Ölen kişiye mirasçı olan kadın ise karısı
Erkek ise kocasıdır.

Nisa176 da Kelalenin tarifini vermiş kanaatindeyim(çocuk yok,kardeş var)

ASLINDA,nisa11,12 ışığında şu teori kabul edilince,
"eş ve çocuklar önceliklidir.
Annebaba ancak eş olmazsa (zorunlu) mirasçı olur.
Kardeşler ancak çocuklar olmayınca (zorunlu) mirasçı olur."

Bu taktirde nisa176 de KELALE nin anlamını bilmeye bile gerek kalmıyor.bakın kelale yerine kişi desek anlam ne oluyor.

Kişiye kadın veya erkek mirasçı kılınırsa
(eş mirasçı)
Kardeşi varsa(çocuksuz demekki çünkü kardeşi mirasçı oldu.)
Eş1/8. Kardeş1/6

Nisa176.
Kişinin kardeşi varsa(eşten bahsetmiyor,
eş yok,çocuk yok)
Kardeş 1/2

"

Son olarak, ayetlerdeki oranlar sınırdır.
Örneğin,bir kişinin eşi,3 kızı,annesi,kardeşi var
Eş ve çocuk olduğu için anne ve kardeş mirasçı değildir.(eş ve çocuklarına zorunlu payları verilince annababa kardeşlere de isteği ölçüsünde veya eşit olarak pay verilebilir kanaatideyim(nisa7 doğrultusunda)
Çocuklar 4/6 yı paylaşır. Eş 1/8 alır.
Bunlar zorunludur.kalan kısımları ister kızlarına fazla verir.ister eşine ister anne baba kardeşlere eşit paylaştırır)?

Kişinin 3 erkek çocuğu olsa burada yasal sınır(4/6) yoktur.çünkü zaten kişi mirasını erkek evlatlarına bırakmaya meyillidir.(tabi ki eşinin payını (1/8)verdikten sonra,erkek evlatlarına bütün mirasını bırakabilir.zaten de öyle yapar.)

Sadece erkek ve kız evlatların olduğu zaman kişi erkeğe ne veriyorsa kıza da yarısını vermek zorundadır.
Böylece kızların hakkı korunmuş olur.

Kombinasyonlar fazla,sizden soru gelirse bu kombinasyonları yazmaya çalışırım inşallah

Tek sorun şu kalıyor,

İki kız çocuk varsa oran yok.(nisa11)
İkiden fazla kız kardeş varsa oran yok(nisa176)

(nisa11 ve 176)yı dikkatli okursanız çocuklar ve kardeşler benzer konumda pay
edilmişler.
Bunun içindir ki iki kız çocuk,iki kız kardeşin gibi2/3,(nisa11)
İkiden fazla kız kardeş ise ikiden fazlakız çocuk gibi 2/3 pay edilir(nisa176). şeklinde ayetlerin birbirini tamamladığı kanaatindeyim)

En doğrusunu rabbimiz bilir.