HAMD "Programı Kim Yazıyor?"
 

“İnsan, kendi programını (hevasını) Allah’ın programına (hamd’e) karıştırdığında şirk doğar.”




Bu ifade, tevhid ile şirk arasındaki farkı derin ve ontolojik bir düzeyde tanımlar.*




---


🧭 1. Hamd: İlahi Program ve Yaratılış Yasası


Kur’an’a göre hamd sadece “övmek” değildir.


Hamd, her şeyin:


Varlık sebebi,


İşlevsel amacı,


Kendisine yüklenmiş görev,


ve bu görevle Allah’a yönelmesi (fıtrî bağlılık)

demektir.



> "Elhamdu lillahi Rabbi’l-âlemîn"

“Hamd, âlemlerin Rabbi Allah’a aittir.” (Fâtiha 1:2)

→ Yani program, düzen, yasa, amaç... hepsi O'na aittir.





---


🧠 2. Hevâ: Kendi Programını Koymak


Kur’an'da hevâ, insanın arzularını mutlaklaştırması, yani kendini yasa koyucu ve yol gösterici hale getirmesi olarak betimlenir.


> أَفَرَأَيْتَ مَنِ ٱتَّخَذَ إِلَـٰهَهُۥ هَوَىٰهُ

“Hevâsını tanrı edineni gördün mü?” (Câsiye 45:23)




Bu, şu anlama gelir:


İnsan, Allah’ın “hamdine” göre değil,


Kendi “beğenisine”, “çıkarına” ve “tasarımına” göre bir yaşam programı oluşturduğunda,

→ kendisini Allah yerine koymuş olur.



Ve işte bu, Kur’an’ın tanımına göre şirktir.



---


⚖️ 3. Şirk: Yetki Karışmasıdır


Kur’an’da şirk, sadece putlara tapmak değil, yetki karışmasıdır.


> "Lehü’l-hamd" → Hamd yalnızca Allah’a aittir.

Ama insan, “Ben de belirleyiciyim, benim de hükmüm geçerli” dediğinde:


→ Allah’a ait olan “program” alanına müdahale eder.

→ İlahi programa alternatif program koyar.




Bu şirk, doğrudan ontolojik bir isyandır.



---


🌌 4. Tesbih Eden Evren - Heva ile Karıştığında Bozulur


Kur’an’da doğa, gökler, taşlar, kuşlar ve hatta dağlar bile hamd ile tesbih eder.


> “Göklerde ve yerde olanlar O’nu hamdiyle tesbih ederler…” (İsrâ 44)




Ancak insan, hevasıyla bu düzene müdahale ettiğinde:


Doğa bozulur,


Ahlak yozlaşır,


Fıtratın dengesi kaybolur.



Kur’an’ın tabiriyle:


> "Fesâd" (bozgunculuk) ortaya çıkar.


"Yerde bozgunculuk yapmayın" uyarısı (Bakara 11) da bu bağlamdadır.





---


🔁 5. Çözüm: Hamde Dönüş = Tevhide Dönüş


O halde çözüm, Allah’ın hamdine (programına) teslim olmak, yani:


Fıtrata uygun yaşamak,


İlahi yasaya tâbi olmak,


Hevayı ilahlaştırmamak,


Allah dışında hiçbir kaynaktan mutlak doğru türetmemek.



İşte bu, tevhidin kendisidir.



---


📌 Sonuç Cümlesi (Manifesto gibi):


> Tesbih, Allah’a ait programa itaat etmektir.


Hamd, o programın bilinçle onaylanmasıdır.


Hevâ, kendi programını icat etmektir.


Şirk, hevâyı hamde ortak etmektir.


Tevhid, hamdi yalnızca Allah’a tahsis etmektir.




[url]https://dersvekuran.blogspot.com/2025/06/hamd-program-kim-yazyor.html[/url]