Selamun aleyküm, Değerli Bartsimpson Kardeşim,
Masdarlar, fiillerden türemiş isim kategorisinde sözcüklerdendir.
Arapçada masdarlar mücerred/yalın ve kıyasi masdarlar olarak iki ana başlıkta incelenir.
Mücerred/yalın masdarlar işitip öğrenmeye dayalı olduğundan semai masdarlar olarak da adlandırılırlar. Türedikleri sülâsi masdarla aynı anlamdadırlar .Türetildiği kalıplar belli bir anlam üretmezler. Mücerred/yalın/semaî masdarların anlamlarını sözlükten bularak öğrenebiliriz
Mezîdünfih/Kıyasi masdarlar ise belli anlamlar içeren if'âl, tef'îl,tefa''ul, tefâ'ul müfâ'ale,infi'âl,if'ilâl,ifti'âl,istif'âl,İsm-i fâ'il,İsm-i mef'ûl gibi kalıplardan oluşurlar. Bu kalıplar masdara geçişlilik,geçişsizlik, etkenlik,ettirgenlik, işteşlik dönüşlülük vb. değiştirilemez anlamlar kazandırırlar. Bu kalıplar bilinmeden sözlüğe bakılmamalıdır.
Müfâ'ale bâbındaki masdarların çatısı, nesnesi bakımından geçişli veya geçişsiz, öznesi bakımından ise genellikle işteşlik anlamı kazanırlar.
“ahd /söz verme, “mu'âhede / sözleşme”, “haber , ”muhâbere /haberleşme, ” vb.
Sizin çoğul mu diye sorduğunuz “ الصّيامes Sıyâm” sözcüğü, “sad-vav-mim “ kök harflerinden türemiştir. Kök harflerinden olan “vav” harfi Arap dilindeki “elif-vav-ye” illet harflerinden birisidir. İllet harfleri, sözcük üretme yapımı sürecinde ya düşerler ya da başka harflere dönüşürler. "Es Sıyam" sözcüğü de illetli harf bulunan “sad-vav-mim ”kök harflerinden müfâ'ale/isteşlik kalıbında “fi’al” vezninde bir sözcük olup ortadaki “vav”harfi “ye” harfine dönüşmüştür.
İsteşlik; bildiğiniz gibi birden fazla özne tarafından aynı zamanda, karşılıklı veya birlikte yapılan fiillerde sözkonusudurlar. "Sıyam" sözcüğü isteş bir fiildir. Birden fazla kişi tarafından yapılması müfâ'ale/isteşlik kalıbından gelir.
Kusursuzluk sadece Allah'a mahsusdur.
Doğrusunu en iyi bilen Allah'tır.
Sevgi,saygı ve muhabbetle.
Allah'a emanet olunuz.
__________________
Halil Ay
|