[kamer]

Zühri’den sonra ve onunla Zührî’nin her ikisi de Ehl-i Sünnet tarafından gayet güvenilir kabul edilmektedir.[30] Yuklarıdaki tabloyla hadisçilerin güvenilirlik anlayışlarının ne menem bir şey olduğu her insaflı insan tarafından anlaşılabilir. İşin ilginç yanı Zühri’nin hadisleri ilk tedvin eden kişi olmasının yanı sıra isnad zincirlerini ilk düzenleyen şahıs olmasıdır. Fuad Sezgin’in belirttiğine göre: Hadis senedlerinin müşterek ifadesinden anlaşıldığına göre ashab, Peygamber’den “kâle” tabiriyle naklediyordu. İlk tabiininsagabeden hangi üslubu kullandığını vâzıh olarak bilemiyoruz. Belki pek te müşterek bir üsluba sahip değildiler. Esasen bu tabirin, hadislerin menşeine nispetle yeni şahıslar araya girdikçe ehemmiyeti artıyordu. Oldukça eski kaynakların bize sakladığı malumata göre, hadisleri ilk defa isnat eden Zuhri (öl.124) idi.[31]

İşte Kur’an’la eş düzeyde görülen, Dinde temel kabul edilen ve hatta bazılarına göre Kur’an’daki hükümleri bile iptal edebilen ayet gibi vahiy(!) olduğu söylenen rivayetlerin ilk tedvincisi Zühri ve arkadaşı Urve’nin sabıka dosyası böyledir…

Cimriliği ile ün yapmış zalim Hişam, bir defasında Zühri'nin seksen bin dirhem borcunu ödemiştir.[32] Zühri, sade biri gibi değil, bir sultan gibi öldü ve Filistin'deki topraklarına defnedildi.[33]

[1] İbn-i Kesir, El-Bidaye ve'n Nihaye, c. 9, s. 560, Çağrı y. İstanbul 1995

[2] İbn-i Kesir, El-Bidaye ve'n-Nihaye, c. 9, s. 558-559 Çağrı y. İstanbul 1995

[3] İslam Ansiklopedisi, c. 1, s. 270, TDV yayınları, Ankara.

[4] İbn-i Kuteybe, El-Maarif, s. 329

[5] Suyuti, Tarih'ül Hülafa, s. 215, Eser Neş., İstanbul.

[6] Suyuti, Tarih'ül Hülafa, s. 219. İbnü'l-Esir, El-Kamil, c. 4, s. 468,

[7] “Emeviler Dönemi Bilim, Kültür ve Sanat Hayatı” Edisyon, İrfan Aycan, İlmi Hayat, İlahiyat Yay. Ank. 2003 sf.34

[8] İbn-i Kuteybe, El-Maarif, s. 244, İbnü'l-Esir, El-Kamil, c. 4, s. 468.

[9] İbn-i Kuteybe, El-Maarif, s. 329.

[10] İbn-ül-Esir, El-Kamil, c. 5, s. 103.

[11] Suyuti, Tarih'ül Hulafa, s. 246.

[12] İbn-i Kesir, El-Bidaye ve'n-Nihaye, c. 9, s. 561.

[13] İbn-ül-Esir, El-Kamil, c. 5, s. 240, 243.

[14] İbn-i'ül-Esir, El-Kamil, c. 5, s. 240, 243

[15] İbn-i Kesir, El-Bidaye..., c. 10, s. 23, Suyuti, Tarih'ül Hulafa, s. 250.

[16] İbn-i Kesir, El-Bidaye..., c. 10, s. 23.

[17] İslam Ansiklopedisi, c. 13, s. 645, MEB yyn.

[18] İbn-i Esir, El-Kamil, c. 5, s. 25,

[19] İbn-i Kesir, El-Bidaye..., c. 9, s. 561.

[20] İslam Ansiklopedisi, c. 13, s. 645, MEB yayınları

[21] El-Kifaye s.318’den naklen Fuat Sezgin, “Buhari’nin Kaynakları” Kitabiyat Yay. Ank. 2003 sf. 61

[22] İbn-i Kesir, El-Bidaye..., c. 9, s. 560.

[23] İslam Ansiklopedisi, c. 13, s. 646, MEB yayınları.

[24] İbn-i Sa'd, Tabakat, c. 2, s. 389. Bekir Yakıştıran, “Dört Halife” Yya.

[25] Taberî, 7:391; İbn’ul Cevzî, es-Sıfat 3:80’den naklen Emeviler Dönemi Bilim, Kültür ve Sanat Hayatı” Edisyon, Mahfuz Söylemez, Eğitim Öğretim Faaliyetleri, İlahiyat Yay. Ank. 2003 sf.77

[26] Recep Şentürk, “Toplumsal Hafıza: Hadis Rivayet Ağı” Çev. Fatih Serenli, Gelenek Yay. İst. 2004 Sf.248

[27] İbn Sa’d, V, 235

[28] ez-Zehebî, IV, 40’naklen Bekir Yakıştıran A.g.e

[29] İbn Ebil-Hadîd, IV, 63’den ve İbn Sa’d, II, 263 naklen B. Yakıştıran, a.g.e

[30] Sırasıyla bak. İbn Sa’d, V, 178; ez-Zehebî, IV, 40; İbn Hacer, et-Tehzîb: IV, 113~115, V, 266~269, et-Taqrîb: II, 22, 216; el-Aynî, I, 42, 53; es-Süyûtî, el-İs’âf: 29, 37; Bilmen, I, 462, 473’dan naklen B. Yakıştıran, a.g.e

[31] Muqaddimetul Cerh ve’t-ta’dil, s. 20’den naklen Fuad Sezgi,n a.g.e, sf.65

[32] İbn-i Kesir, El-Bidaye..., c. 9, s. 564.

[33] İbn-i Kuteybe, El-Maarif, s. 329

Alıntıdır