Her insanın putları var mı? Putun tanımını “sıkı sıkıya bağlanılarak kendisinden bir beklenti olunan ve savunulan şey” olarak yaparsak sanırım hepimizin bir veya birkaç putu var anlamına gelecektir. Peki putlaştırma her şeye yapılabilir mi? Örneğin Kuran, bir kişi, para, mal, mülk, bir düşünce veya bir siyasi parti vb…
İbrahim Peygamber’in örneklerinde yukarıdakine çok benzeyen bir put tanımı yapılır. Bu tanımın içerisindeki “savunma ve sığınma” ifadeleri can alıcı noktalar olarak karşımıza çıkıyor. İbrahim karşısındakilere “Kendinizi adadığınız bu putlarda neyin nesidir? Siz ve atalarınız açık bir yanılgı ve sapkınlık içerisindesiniz!” (21/52-54) diyerek karşısındakileri eleştirdiğinde tepkileri normal olan insanlar, İbrahim putlarına zarar verdiği anda İbrahim’i ateşe atacak kadar kendilerini kaybeder duruma gelebiliyorlar.
Öğütlerle dolu olduğu için sıklıkla işaret edilen İbrahim örneğinde insanın içerisinde olacağı psikolojik bir durumu izleyebiliyoruz. Tartışmalar sırasında bazen karşımızdaki insanın aniden farklı bir psikolojiye girdiğini ve normalde yapmayacağı davranışları yaptığını görebiliriz. Bu, karşımızdaki insanın putlarından birinin üzerine bırakılan “bir ayak izidir.” Gelinen bu noktadan sonra artık her iki taraf içinde tehlikelidir.
biraz daha temkinli olalım
|