Artık Ona "Sayın" Demek Suç Değil Hayırlısı Olsun
Fikri Atılbaz / 2011-12-28 09:31:48
Hayatımızda yer alan çok değerli şahsiyetler vardır yüz yüze gelmediğimiz, konuşup bir kelam etmediğimiz. Yanı başımızda çok değerli, çok önemli, sen denilemeyecek kişiler vardır. Onları başkalarına anlatırken, onlarla yazışırken isimleriyle değil de, isimlerinin önüne saygı ifadesi olarak bir unvan getiririz. Bu saygı ifadesi Türk Dil Kurumunun sözlüğünde "Konuşma ve yazışmalarda saygı belirtisi olarak kişi adlarının önüne getirilen söz" olarak açıklanan "sayın" kelimesidir.
"Sayın" kelimesi herkes için kullanılır mı, kullandığınız kişinin adının önüne yakışır mı? "Sayın" kelimesini isminin önüne kullandığınız kişi bu hitap şeklini hak ediyor mu? Bunlar kişileri bağlayan sorular olarak görülse de, aslında geneli ilgilendiren sorulardır. Cevapları da ona göre olmalıdır. Bazıları "sana mı soracağım kardeşim; kime sayın, kime sayın demeyeceğimi" diyebilirler. Ancak şurası da iyi bilinmelidir ki bu göreceli bir kavram değildir.
Dünyanın hiçbir yerinde hiçbir kimse bir tecavüzcüden "sayın" diye söz etmez. Kimse "sayın hırsız" diyerek hırsızı saygıdeğer kılmaz. Bir katille "sayın katil" hitabıyla iletişim kurmaz.
XXXXXXX
Rejimler vardır. Bu rejimlerde ülkenin başında olan insanlar vardır. Bunların kimilerinden hak ettikleri şekilde Başkan, Başbakan, Devlet Başkanı diye söz edilirken bazılarından da "diktatör" diye söz edilir. Bu ayrım işin doğası gereği yapılır. Demek istediğim her insan layık olduğu şekilde anılmalıdır. "Sayın" da böyle bir anma, hitap şeklidir. O vakit doğru şekilde, doğru insanlar için yani hak edenler için kullanılmalıdır.
Bazen herkese saygı ifadesiyle hitap ettiğiniz de olur, düğün, sünnet, açılış ve benzeri davetiyelerin zarflarının üstüne yazdığımız "Sayın falan filan" gibi. Bu da hayatın en acı gerçeklerinden biridir. İstemeden, hak etmeyen birine bu şekilde hitap etmek zorunda kalırsınız. Bu da hemen herkesin başına gelir. Hele bazen öyle bir çelişki içine düşersiniz ki, ciğeri beş para etmez dediğiniz kişilere sayın demek zorunda kalırsınız. Adabı muaşeret bunu gerektiriyor derler ya da başka bir nedenden böyle bir çelişki batağına düşersiniz.
XXXXXXX
"Sayın" kelimesi hukukun yasakladığı kişiler için söylenmesi suç teşkil ederdi. Kanunlarımızda böyle durumlar için cezai hüküm veren maddeler vardı. Buna verebileceğimiz en uygun örnek; binlerce kişinin ölüm emrini veren, görev başında askerimizin, polisimizin, öğretmenlerimizin katlinin sorumlusu, çocukların, bebelerin delik deşik edilerek kalbura dönüştürülmesini doğru bildiği yolda erdem olarak kabul eden İmralı'da oturan katilbaşı için kullanılan "sayın" hitap şeklidir.
Mahkemelerde çıkan karar "Öcalan'a 'sayın' denilerek hitap edilmesini 'yasadışı örgüt adına suç işleyen kişiye önderlik atfedip yüceltmek, suçu ve suçluyu övmek' kapsamında" değerlendiriyordu. Ve böyle hitapta bulunanların cezasını kesiyordu. Hatırlayacaksınız R.T.E'ye de katilbaşına sayın, şehide kelle dediği için 3 kuruşluk manevi tazminat cezası verilmişti. Bazıları bu cezayı alçaltıcı bulabilir; ancak R.T.E yaptığı bu konuşmayla bir katili yüceltip, şehitleri alçaltmış olmuyor mu? Buradan kimseyi yargılamak için böyle söylemiyorum; lakin bu konuşma tarzının açılımı böyle okunuyor…
XXXXXXX
Ona "sayın" denmesi artık suç değil. Çünkü "Yargıtay 8. Ceza Dairesi, çok sayıda kişinin ceza almasına yol açan, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası hükümlüsü Abdullah Öcalan'dan "sayın" diye söz edilmesine ceza verilmesi yönündeki içtihadını değiştirdi."
Daire,"Tunceli Asliye Ceza Mahkemesi'nin Öcalan'dan "sayın" diyerek söz eden Esra Çiftçi'ye verdiği beraat kararını onadı."
Bu gibi beyanları "kişinin sosyal statüsü" ve "AİHS 10. maddesi" kapsamında değerlendiren mahkemenin gerekçesi şu şekilde:
"Sanığın, suçluluğu sabit olan Abdullah Öcalan'a 'sayın' olarak hitap etmesi mevcut pozitif hukuk kuralları karşısında herhangi bir suç teşkil etmez" denildi.
Ne diyebiliriz ki, şeriatın kestiği parmak acımaz demişler. Fakat burada kesilen parmak topluma ait oluyor gibi.
XXXXXXX
Varsın kim kime sayın derse desin. Bundan sonra "Sayın tahta, sayın masa, sayın çiçek, sayın ağaç, sayın nacak, sayın it" diyerek canlı, cansız her şeye "sayın" diye hitap edebiliriz. Bu şekilde kibarlaşmış, çağdaş Batı medeniyetinden oluruz. Bu sayede hayırlı bir iş yapmış oluruz. Fena mı olur?
|