7. Idda
Kuranda 33:21 de
„Peygamberde sizler icin güzel bir örnek vardir“ diyor. Bu örnegi uygulayabilmek icin Hadislere ihtiyacimiz var.
Cevap:
Hadisciler bu ayeti coglunlukla tüm olarak aktarmazlar. Sadace islerine glen bölümü alintilanir. Ayetin tümü sudur:
33:21 Andolsun ki, Resulullah, sizin için, Allah'a ve ahiret gününe kavuşmayı umanlar ve Allah'ı çok zikredenler için güzel bir örnektir.
Ayetin tümünün aktarilmasi su bakimdan önemlidir, Peygamberin örnekligi belirli durumlar (umut, Allahi anmak) icin gecerlidir ve cogunun idda etigi gibi, günlük yasam, giyim kusam vs. sekillerinde degil.
Ama simdi burada Hadiscilerin bir an hakli oldugnu kabul edip, oyunlarina gelelim ve düsünelim ki bu ayet gercekten Hadislerin din kaynagi oldugnu vurguluyor ve bu anlayisin kuranla ne kadar celistigni ortaya koyalim.
Su ayetlere bir göz atalim:
60:4 İbrahim'de ve onunla beraber olanlarda, sizin için gerçekten güzel bir örnek vardır. Onlar kavimlerine demişlerdi ki: "Biz sizden ve Allah'ı bırakıp taptıklarınızdan uzağız. Sizi tanımıyoruz. Siz bir tek Allah'a inanıncaya kadar, sizinle bizim aramızda sürekli bir düşmanlık ve öfke belirmiştir." Şu kadar var ki, İbrahim babasına: "Andolsun senin için mağfiret dileyeceğim. Fakat Allah'tan sana gelecek herhangi bir şeyi önlemeye gücüm yetmez" demişti. (O müminler şöyle dediler
Rabbimiz! Ancak sana dayandık, sana yöneldik. Dönüş de ancak sanadır.
3:95 De ki: Allah doğruyu söylemiştir. Öyle ise, hakka yönelmiş olarak İbrahim'in dinine uyunuz. O, müşriklerden değildi.
Görüldügü gibi ayni örneklik tek Muhammed peygamber icin degil aynen Ibrahim peygamber ve onun yanindakiler icin de gecerli. Aklimiza hemen su soru geliyor: Madem ki Muhammed Peygamberin oldugu idda edilen hadislere uymamiz gerekiyor, pekiyi Ibrahim Peygamberin oldugu idda edilen hadisler nerede?
Muhammed Peygamberin son Peygamber oldundan dolayi, tek onun oldug idda edilen hadislerin yeterli oldugu, iddasinin tutari yoktur. Degilse neden Ibrahim peygamberinin örnekligi Kuranda yer almaktadir, arti bu idda asagidaki ayetlerle de celisir:
2:285 Elçi, kendisine Rabbinden indirilene iman etti, mü'minler de. Tümü, Allah'a, meleklerine, Kitaplarına ve elçilerine inandı. 'O'nun elçileri arasında hiç birini (diğerinden) ayırdetmeyiz. İşittik ve itaat ettik. Rabbimiz bağışlamanı (dileriz). Varış ancak Sana'dır' dediler.
4:152 Allah'a ve Resûlü’ne inananlar ve onlardan hiç biri arasında ayrım yapmayanlar, işte onlara ecirleri verilecektir. Allah, bağışlayandır, esirgeyendir.
3:84 De ki: 'Biz Allah'a, bize indirilene, İbrahim, İsmail, İshak, Yakup ve torunlarına indirilene, Musa'ya, İsa'ya ve peygamberlere Rablerinden verilenlere iman ettik. Onlardan hiç biri arasında ayrılık gözetmeyiz. Ve biz O'na teslim olmuşlarız.'
Peygamberleri ayni sekilde ele almamiz gerekiyor! Bu demek oluyorki, Lut, Musa, Isa, Nuh, Muhammed Peygamberlerinin hepisinin Hadiskitablarinin olmasi gerekirdi. Bu idda da sacmaliga yol acar.
Bu Peygamberlerin örneklikleri ayri ayri kendilerine ait Hadis kitablarinda degil, Kuranda aramamiz lagzim ve Kuranda da buluruz:
12:111 Andolsun, onların kıssalarında temiz akıl sahipleri için ibretler vardır. (Bu Kur'an) düzüp uydurulacak bir söz değildir, ancak kendinden öncekilerin doğrulayıcısı, her şeyin 'çeşitli biçimlerde açıklaması' ve iman eden bir topluluk için bir hidayet ve rahmettir.
Ve Peygamberi gercekten örnek almak isteyen, Peygamberin su davranisiyla baslayabilir:
10:15 Onlara ayetlerimiz apaçık belgeler olarak okunduğunda, bizimle karşılaşmayı ummayanlar, derler ki: 'Bundan başka bir Kur'an getir veya onu değiştir.' De ki: 'Benim onu kendi nefsimin bir öngörmesi olarak değiştirmem benim için olacak şey değildir. Ben, yalnızca bana vahyolunana uyarım. Eğer Rabbime isyan edersem, gerçekten ben, büyük günün azabından korkarım.'