Kuran: Bilgi Kitabı Değil, Vaad Kitabıdır.

[pramid]

Kur’an: Bilgi Kitabı Değil, Vaad Kitabı


Giriş

İnsanlık tarihi boyunca kutsal metinler genellikle “bilgi kaynağı” olarak görülmüştür. Kozmoloji, ölümden sonrası, insanın mahiyeti gibi alanlarda kesin bilgiler içerdiği varsayılmıştır. Ancak dikkatle incelendiğinde Kur’an’ın kendisini bir “bilgi kitabı” olarak değil, bir “vaad kitabı” olarak sunduğu görülür. Kur’an’ın amacı, insanlığa fiziksel âlemin detaylarını aktarmak değil, Allah’ın insana yönelik çağrısını, uyarısını ve vaadini bildirmektir.


1. Kur’an’ın Kendi Tanımı

Kur’an kendisini defalarca şu kavramlarla tanımlar:

Hudâ (hidayet, yol gösterici) (Bakara 2: “Bu, kendisinde şüphe olmayan kitaptır, muttakîler için bir hidayettir.”)

Zikr (hatırlatma, öğüt) (Sad 49: “Bu bir zikirdir; muttakîler için elbette güzel bir dönüş vardır.”)

Beşîr (müjdeleyici) ve Nedhîr (uyarıcı) (Nisâ 165)

Mîzân (ölçü, denge koyucu) (Rahmân 7–9)

Hiçbir yerde Kur’an kendisini bir “bilgi deposu” veya “ölüm sonrası hayatın kesin tasviri” olarak sunmaz. Onun temel iddiası, Allah’ın vaadini hatırlatmak ve insana yol göstermektir.


2. Bilgi ile Vaad Arasındaki Fark

Bilgi: Deneysel ya da aklî yolla doğrulanabilen içeriklerdir. Ölüm sonrası hayat, cennet, cehennem gibi olgular, insanın doğrudan deneyimleyemeyeceği alanlardır.

Vaad: Güven ilişkisine dayalı bir sözdür. Allah, kendi kudretiyle ölüm sonrası hakkında söz vermekte, bu söze güvenip güvenmemek ise insana bırakılmaktadır.

Kur’an, ölümden sonrası için “kanıtlanabilir bilgi” değil, “Allah’ın sözüne dayalı vaad” sunar. Bu, epistemolojik olarak bilginin değil, imanın alanıdır.


3. Ölüm Sonrası: Tasvir mi, Vaad mi?

Kur’an’da cennet ve cehennem anlatıları sıklıkla temsiller (emsâl) üzerinden yapılır. “Altından ırmaklar akan bahçeler”, “huriler”, “nar (ateş)” gibi ifadeler, deneyim ötesi hakikatleri insanların anlayabileceği imgelerle sunar. Burada amaç kesin bilgi vermek değil, bir gelecek tasavvuru üzerinden vaadin ciddiyetini göstermektir.


Nitekim Kehf 109’da açıkça şöyle denir:

“De ki: Rabbimin sözleri için denizler mürekkep olsa, bir o kadarını daha getirsek, yine de Rabbimin sözleri bitmez.”

Bu ayet, Kur’an’ın bilgi sınırlılığı içinde değil, ilahi söz ve vaad bütünlüğünde hareket ettiğini gösterir.


4. Kur’an’ın Vaad Merkezi

Kur’an’ın ana omurgası şudur:

Allah’ın vaadi: İman edenler için kurtuluş, inkâr edenler için hüsran.

İnsanın sorumluluğu: Bu vaade güvenip güvenmemek.

Nebîlerin misyonu: Vaadi hatırlatmak ve şahitlik etmek.

Bu nedenle Kur’an’ın epistemolojisi “bilgi” değil “vaad” üzerine kuruludur.


5. Sonuç

Kur’an, ölümden sonrası hakkında kanıtlanabilir bilgiler vermez; bunun yerine Allah’ın kudreti ve vaadine dayalı bir güven ilişkisi kurar. Kur’an’ın mesajı, insanı bilgilendirmekten çok yönlendirmek, hatırlatmak ve çağırmaktır. Onun gücü de bu vaadin evrenselliğinde ve sürekliliğinde yatar.Kur’an, ölümden sonrası hakkında kanıtlanabilir bilgiler vermez; bunun yerine Allah’ın kudreti ve vaadine dayalı bir güven ilişkisi kurar. Kur’an’ın mesajı, insanı bilgilendirmekten çok yönlendirmek, hatırlatmak ve çağırmaktır. Onun gücü de bu vaadin evrenselliğinde ve sürekliliğinde yatar.

https://dersvekuran.blogspot.com/202...d-kitabdr.html