Hicr sûresi

[dost1]

MEKKE DÖNEMİ

Necm: 196

¹Elif/1, Lâm/20, Râ/200.²¹⁸ Bunlar, Kitab'ın ve apaçık/açıklayıcı bir Kur’ân'ın âyetleridir.
²Zaman zaman kâfirler; Allah'ın ilâhlığını ve rabliğini bilerek reddetmiş olan kişiler, ‘Keşke Müslüman olsaydık!’ temennisinde bulunacaklar.
¹²Böylece Biz Kur’ân'ı, suçluların kalplerine sokarız.^219
3Bırak onları yesinler, yararlansınlar ve boş umut onları oyalasın. Ama onlar yakında bileceklerdir.
⁴Ve Biz hiçbir memleketi bilinen bir kitabı olmaksızın değişime/ yıkıma uğratmadık.
⁵Hiçbir ümmet, süre sonunun önüne geçemez ve geciktiremezler.
^6,7Ve onlar; “Ey kendisine Öğüt/Kur’ân indirilen kişi! Şüphesiz sen gizli güçlerce desteklenen/deli birisin. Eğer doğrulardan isen, bize melekler ile gelmeliydin” dediler.
⁸Biz o doğal güçleri, ancak hak ile indiririz. O vakit de onlar süre tanınanlardan olmazlar.
⁹Hiç kuşkusuz Biz, o Öğüt'ü/ Kur’ân'ı Biz indirdik, Biz. Ve kesinlikle Biz, onun için koruyucularız.^220
10Ve andolsun ki Biz, senden önce geçmiş topluluklara da elçiler gönderdik.
¹¹Ve onlara herhangi bir elçi gelmeye görsün, kesinlikle onunla alay ederlerdi.
¹³Onlar indirilen kitaba/gönderilen elçiye inanmazlar, oysa ki evvelkiler ile ilgili yasamız/uygulamamız geçmiştir, size bildirilmiştir.
^14,15Ve Biz, onların üzerlerine gökyüzünden bir kapı açsak da onlar oradan yukarı yükselseler bile, kesinlikle “Gözlerimiz döndürüldü/bulandırıldı. Aslında biz büyülenmiş bir topluluğuz” diyeceklerdir.
(54/15, Hicr/1-15)


Necm: 197

¹⁶Andolsun, Biz, gökte birtakım burçlar oluşturduk ve bakanlar için onu süsledik.
^17,18Ve uzayı, az da olsa vahye kulak veren, kendilerini alev sütunu takip edenler/roketlerle uzaya gidenler hariç tüm düşünce yetilerinden koruduk.^221
19Yeryüzünü de yaydık ve oraya sabit kazıklar/dağlar yerleştirdik. Ve yeryüzünde ölçülmüş her şeyden bitkiler bitirdik.
²⁰Ve yeryüzünde sizin için ve sizin rızıklandırmadığınız kimseler için geçim yollarını yaptık/ Ve yeryüzünde sizin için birtakım geçim yolları ve sizin rızıklandırmadığınız kimseler yaptık.
²¹Ve her şeyin hazineleri yalnız Bizim yanımızdadır. Ve Biz, onu ancak belli bir ölçü ile indiririz.
²²Ve Biz, rüzgârları aşılayıcılar olarak gönderdik de gökten bir su indirip sizi onunla suladık.
Suyu hazinelerde tutanlar/ biriktirenler de siz değilsiniz.
²³Ve yalnızca Biz, elbette diriltiriz ve Biz öldürürüz! Ve Biz, son sahip olacaklarız.
²⁴Ve andolsun ki Biz, sizlerden öne geçmek isteyenleri bilmişizdir ve andolsun ki Biz, geri kalmak isteyenleri de bilmişizdir.
²⁵Ve şüphesiz senin Rabbin, onları toplayacak olanın ta kendisidir. Şüphesiz O, en iyi yasa koyan, bozulmayı iyi engelleyen/sağlam yapandır, en iyi bilendir.
(54/15, Hicr/16-25)


Necm: 198

^26,27Ve andolsun ki Biz, insanı; görünen, bilinen varlıkları çınlayan kilden, işlenebilen çamurdan/hâlden hâle giren bir maddeden oluşturduk. Ve cânnı; görünmez varlıkları²²² da daha önce, en ince delikten bile geçebilen yakıcı bir esintinin ateşinden/engel tanımayan enerjiden
oluşturmuştuk.
(54/15, Hicr/26-27)


Necm: 199

^28,29Ve bir zamanlar Rabbin evrendeki güçlere, “Ben, kuru balçıktan, şekil verilmiş/işlenebilen bir çamurdan bir beşer oluşturacağım. Ben, ona biçim verdiğimde ve onu bilgilendirdiğimde,²²³ siz hemen onun için teslimiyet gösterenler olarak yere kapanın” demişti.
^30,31Bunun üzerine İblis/düşünce yetisi hariç, meleklerin/evrendeki güçlerin hepsi topluca boyun eğip teslimiyet gösterdiler. O, boyun eğip teslimiyet gösterenler ile beraber olmaya kaşrı çıkıp yapmadı.
³²Allah dedi ki: “Ey İblis! Ne oluyor sana da, boyun eğip teslimiyet gösterenlerle olmuyorsun?”
³³İblis cevap olarak; “Kuru balçıktan, şekil verilmiş/işlenebilen bir çamurdan oluşturduğun bir beşere boyun eğip teslimiyet göstermem için oluşturulmadım” dedi.
^34,35Allah, “Öyle ise oradan çık! Sen, artık kesinlikle kovulmuş, mahvolmuş birisin ve kesinlikle Din gününe kadar dışlanma sadece senin üzerindedir” dedi.
³⁶İblis, “Rabbim! Öyle ise onların yeniden dirilecekleri güne kadar beni karşında tut/bana süre tanı!” dedi.
^37,38Allah, “Öyleyse sen kesinlikle bilinen vaktin gününe kadar karşıda tutulanlardansın/ süre tanınanlardansın” dedi.
^39,40İblis dedi ki: “Rabbim! Sen beni, insanları azdırmam için yarattığın nedenle kesinlikle ben de yeryüzünde, her şeyi onlara süsleyeceğim ve arıtılmış kulların hariç onların hepsini kesinlikle azdıracağım!”
^41-44Allah dedi ki: “İşte bu Benim üzerime aldığım dosdoğru bir yoldur. Sana uyan azgınlardan başka, kullarımın üzerinde hiçbir zorlayıcı gücün yoktur. Şüphesiz ki onların hepsine vaat edilen yer de cehennemdir. Onun için yedi kapı vardır. O kapıların her biri için onlardan bir
parça ayrılmıştır.”²²⁴
(54/15, Hicr/28-44)


Necm: 200

^45,46Şüphesiz ki Allah'ın koruması altına giren kişiler, cennetlerde ve pınarlardadır: “Selâmetle güven içinde oraya girin!”
⁴⁷Ve Biz Allah'ın koruması altına girmiş kişilerin göğüslerindeki kinleri çıkarıp attık. Onlar kardeşler hâlinde yüz yüze sedirlere otururlar.
⁴⁸Cennette kendilerine hiçbir yorgunluk dokunmaz. Onlar oradan çıkarılacak da değildirler.
(54/15, Hicr/45-48)


Necm: 201

^49,50Kullarıma, hiç şüphesiz Benim çok bağışlayıcı ve pek merhamet edicinin ta kendisi olduğumu, Benim azabımın da, çok acıklı bir azabın ta kendisi olduğunu önemle haber ver!
⁵¹Ve kullarıma, İbrâhîm'in misafirlerinden haber ver.^225
52Hani İbrâhîm'in misafirleri, İbrâhîm'in yanına girdiler de, “Selâm!” demişlerdi. İbrâhîm, “Şüphesiz biz sizden korkanlarız” demişti.
⁵³İbrâhîm'in misafirleri, “Korkma! Şüphesiz biz sana bilgin bir oğul müjdeliyoruz” dediler.
⁵⁴İbrâhîm dedi ki: “Bana ihtiyarlık gelmişken mi beni müjdeliyorsunuz? Peki neye dayanarak beni müjdeliyorsunuz?”
⁵⁵İbrâhîm'in misafirleri, “Seni gerçekle müjdeliyoruz. Ümidini kesenlerden olma!” dediler.
⁵⁶İbrâhîm dedi ki: “Rabbimin rahmetinden, sapıklardan başka kim ümit keser?”
⁵⁷İbrâhîm, “Ey gönderilmiş elçiler! İşiniz nedir?” dedi.
^58-60Elçiler: “Şüphesiz biz suçlu bir topluma gönderildik. Ancak Lût ailesi müstesnadır.” – Şüphesiz Biz, Lût'un karısı hariç onların hepsini kesinlikle kurtaracağız. Biz ayarladık. Şüphesiz o, kesinlikle geride kalanlardan/ gözü arkada olanlardandır.–
^61,62Sonra elçiler, Lût'un ailesine gelince, Lût; “Doğrusu siz alışılmadık, kimliği belli olmayan bir toplumsunuz” dedi.
^63-65Elçiler dediler ki: “Tam tersine biz sana onların kuşku duyup durduğu şeyi getirdik. Ve sana gerçeği getirdik ve biz elbette doğru olanlarız. Hemen gecenin bir bölümünde aileni yola çıkar, sen de arkalarından izle. Ve sizden hiç kimse oyalanmasın/ geride bırakılanları düşünmesin, emrolunduğunuz yere doğru geçin gidin.”
⁶⁶Ve Biz, Lût'a emri gerçekleştirdik: “Şüphesiz sabaha çıkarken şunların arkaları kesilmiş olacaktır.”
⁶⁷Ve şehir halkı, sevinerek geldiler.
^68,69Lût, “Şüphesiz bunlar benim misafirlerimdir, o nedenle beni rüsva etmeyin ve Allah'ın koruması altına girin ve beni aşağılamayın!” dedi.
⁷⁰Onlar, “Biz seni âlemlerden; çevreyle ilişkilerden alıkoymamış mıydık?” dediler.
⁷¹Lût, “İşte bunlar, benim kızlarım!226 Eğer yapıcılarsanız...” dedi.
–⁷²Sen ömründe bunlar gibi şehvet çılgınlığı içinde bocalayıp duran rezilleri hiç görmedin.–
⁷³Güneş doğarken o korkunç çığlık onları yakalayıverdi.
⁷⁴Böylece Biz, onların üstünü altı yaptık ve üzerlerine balçıktan pişirilmiş taşlar yağdırdık.
⁷⁵Şüphesiz bunda, izden, imzadan anlayanlar; düşünen keskin anlayışlılar için kesinlikle alâmetler/göstergeler vardır.
⁷⁶Ve şüphesiz Lût toplumunun bulunduğu şehir harabesi, kesinlikle bir yol üzerinde durmaktadır.
⁷⁷Şüphesiz ki, bunda iman edenler için kesinlikle bir alâmet/gösterge vardır.
^78,79Eyke ashâbı²²⁷ da kesinlikle şirk koşarak yanlış; kendi zararlarına iş yapan kimselerdi de Biz kendilerinden intikam aldık/yakalayıp cezalandırmak sûretiyle adaleti yerine getirdik. İkisi de; Eyke ve Lût toplumu açık bir yol üzerindedir.
⁸⁰Andolsun ki Hicr ashâbı da elçileri yalanladılar.
⁸¹Ve Biz, onlara âyetlerimizi/alâmetlerimizi/göstergelerimizi vermiştik de onlar, onlardan yüz çeviriyorlardı. ⁸²Ve onlar, dağlardan emniyetli emniyetli evler yontuyorlardı.
^83,84Derken onları da sabahleyin korkunç bir çığlık yakalayıverdi. Böylece kazanmakta oldukları şeyler, kendilerinden hiçbir şeyi savmadı.
(54/15, Hicr/49-84)


Necm: 202

⁸⁵Ve Biz gökleri, yeryüzünü ve aralarındaki şeyleri ancak hak/gerçek ile oluşturduk ve elbette ki, o kıyâmet, kesinlikle kopacaktır. Şimdi sen aldırış etme ve güzel muamele et.
⁸⁶Şüphesiz Rabbin hakkıyla oluşturandır ve iyi bilendir.
⁸⁷Andolsun ki Biz sana katmerli katmerli nice nimetleri ve büyük Kur’ân'ı verdik.
^88,89Sakın onlardan bazı kimselere verip de kendilerini onunla yararlandırdığımız şeylere; mal ve servete heveslenip gözlerini dikme. Onlar hakkında üzülme de... Sen kanatlarını mü’minler için indir. Ve: “Şüphesiz ben, apaçık bir uyarıcının ta kendisiyim” de.^228
94-96Şimdi sen emrolunmakta olduğun şeyleri açıkça bildir ve ortak koşanlardan mesafelen.
Şüphesiz ki Biz, Allah ile birlikte başkasını ilâh edinen şu alay eden kimselere karşı sana yeteriz. Artık onlar yakında bileceklerdir.
97Andolsun, Biz biliyoruz ki, kesinlikle onların söylediklerine senin göğsün daralıyor.
^98,99O hâlde sana “yakîn/kesin bilgi” gelmesi için Rabbinin övgüsü ile birlikte noksan sıfatlardan arındır, boyun eğip teslimiyet gösterenlerden ol ve Rabbine kulluk et!²²⁹
(54/15, Hicr/85-89, 94-99)


Dip not:

218 Kur’ân'da birçok sûrenin “kesik, bağlantısız harfler” ile başladığı görülür. Çeşitli kimselerce bu harflerin müteşâbih, bir şifre, bir sözcüğün kısaltılmış şekli, bazı sözcüklerin ilk harfi veya son harfi olduğu gibi görüşler ileri sürülür. Bize göre bu harfler, “elâ” [dikkat, gözünüzü açın] sözcüğü gibi bir uyarı işaretidir ve telefon konuşmalarındaki “alo!” ünlemi gibi dikkati, okunacak âyetlere çekmektedir. Ayrıca Kur’ân'ın matematiksel yapısındaki olmazsa olmaz unsurlardan birisidir. Ayrıca bu harfler, sayısal bir değer de ifade ediyor olabilirler. Zira Kur’ân indiği dönemde Araplar arasında rakamlar henüz icat edilmemişti, rakam yerine harfler kullanılmaktaydı. Rakam yerine harf kullanılması, “Ebced” hesabı olarak bilinir. Biz kesik harflerin yanında sayısal değerlerini de gösterdik. Sayısal değerler ile neyin kastedilmiş olabileceği noktasında da henüz bir kanaatimiz oluşmamıştır. “Ebced” hesabının, Kur’ân'ın indiği dönemlerde rakam yerine kullanılmış olmasından başka, herhangi bir nitelik ve özelliği yoktur.
Bu kesik harflerle ilgili henüz doyurucu bir çalışma yapılmamış olup mevcut eserlerde de eskilerin aktarımlarından başka bir bilgi bulunmamaktadır. Bu meselenin tam aydınlığa kavuşması da, –diğer birçok mesele gibi– dürüst, samimî ve gönüllü Kur’ân erlerini beklemektedir.

219 Resmi Mushaf'taki 12. âyet, burada tertip edilmiştir.

220 Âyetten açıkça anlaşıldığı üzere Kur’an’ın korunmasını Rabbimiz üzerine almıştır, koruyacaktır, bozdurtmayacaktır. Ne var ki, Rabbimiz Kur’an’ı, müdahale etmek isteyenlerin ellerini, ayaklarını kırarak, gözlerini kör ederek, canlarını alarak ya da Kur’an’ı şifreli çelik kasalara saklayarak korumaz. Rabbimizin, Kur’an’ı koruması, şu şekilde gerçekleşmektedir:
Lafzı, nazmı ve içeriği itibariyle bir mucize olan Kur’ân, Arabiyyen [en mükemmel ifadeler ve dilbilgisi kurallarına uygun] olarak indirilmiştir. Bu sebeple herhangi bir eksiltme, arttırma veya değiştirme olsa –deyim yerindeyse– hemen sırıtıvermektedir:
A) Müslümanlar, daha başlangıçta Kur’ân'ın kitaplaşmasını gerçekleştirmişler; öyle ki en eski yazma nüshalar ile bugünkü baskılar aynıdır.
B) İlk günden itibaren pek çok insan, lafızlarındaki armonik özellik nedeniyle Kur’ân'ı kolayca ezberlemiş; böylece tarihin her döneminde binlerce hafız mevcut olmuş, bundan dolayı da Kur’ân'ın tahrif edilme veya nüshalarının kaybolma riski hiç doğmamıştır.
C) İnmeye başlamasıyla birlikte Kur’ân'ın eğitim ve öğretimi de başlamıştır. Diğer dinlerdekinin aksine ruhban sınıfının olmadığı İslâm'da, eğitim ve öğretim, köylü-kentli herkese yönelik olmuş; çok sayıdaki nüshasıyla Kur’ân her Müslüman'ın evine girmiş, herkes tarafından okunup öğrenilmiştir. Böylece yaygın bir öğretim sağlanmış, kötü niyetli kişilerin tahrif çabaları sonuçsuz kalmıştır.
D) Kur’ân'ın inmeye başladığı Milâdî 610 yılı, diğer dinlerin ortaya çıkış zamanlarına nisbetle tarihin aydınlık bir dönemi olup olaylar kayda geçirilmeye başlanmıştır. Nitekim bazı tarihçiler, Mûsâ ve Îsâ'nın (a.s) yaşadığını kabul etmezken, Peygamberimiz hakkında hiçbir tereddüt yoktur. Dolayısıyla Peygamberimizin tek mucizesi olan Kur’ân da, tereddüde yer vermeyen kayıtlarla günümüze gelmiştir.
E) İslâm, Mûsâ ve İsâ (a.s) zamanındaki gibi mağdur, mazlum, zavallı, garip azınlıklar arasında değil, zengin, hâkim, özgür kentlerde doğmuş ve yöneten güçlü toplumların dini olmuştur.

221 Âyetteki ifadelerin lafzî anlamı, Ve göğü taşlanan bütün şeytanlardan koruduk. Ancak kulak hırsızlığı eden şeytan hariç, onu apaçık bir alev sütunu takip eder şeklindedir. Biz Mealde âyetlerin te’vîlli anlamlarını gösterdik. Ayrıntılı açıklama için bkz. Tebyînu'l-Kur’ân.

222 Cin ve ins sözcükleri Kur’ân'da ilk kez burada geçtiğinden bu sözcüklerle ilgili kısaca bilgi vermek istiyoruz: Cin, halk kültüründe “insan gibi yiyip içen, üreyen, inanan, bazen ehil insanlarca işçi gibi çalıştırılan, olağanüstü güç ve bilgilere sahip, insanları çarpan, istediklerine zarar veren, erdirici, yüksek değerler ilham eden gizli destekçi güç, görünmeyen yaratık” olarak bilinmekte; bu nedenle de Kur’ân yanlış anlaşılmaktadır. Cin sözcüğü, aslında “örtülü varlık; insanın beş duyusuyla kavrayamadığı, algılamaya kapalı, mevcudiyeti kesin olan varlık veya güç” demektir. Bu sözcüğün karşıt anlamlısı ins [insan] de; “beş duyu ile hissedilebilen, bilinen, görünen, tanıdık, ilişki kurulabilen, kaybolmayan, sürekli ortada duran” demektir. Aşina olduğumuz şu sözcükler de cin sözcüğünün türevlerindendir: Cennet [toprağı ağaç yapraklarıyla saklanmış yer], cinnet [aklı, fikri saklanmak, delirmek], cenin (–ana karnında saklandığı için bu adı almıştır–), cünnet [savaşta kullanılan kalkan (–kişiyi oktan mızraktan sakladığı için bu ad verilmiştir–)].
Kur’ân'da cin sözcüğünün; “mikroorganizmalar, elektrik, mıknatıs, ışın, radyasyon, ajan/casus, yabancı, kimliği belirsiz kimse” anlamlarında kullandığını göreceğiz. Bir de Kur’ân'da ins ve cin sözcüklerinin beraber kullanıldığını görürüz. Bu iki zıt anlamlı sözcük birlikte kullanıldığında, sözcüklerin anlamı farklılaşmakta, başkalaşmakta ve zenginleşmektedir.
Zıt anlamlı iki sözcükten, daha kapsamlı bir anlam çıkarmak her dilde var olan bir uygulamadır. Örneğin: Gece-gündüz, yaş-kuru, canlı-cansız, kedi-köpek, sabah-akşam, yer-gök, iyi-kötü, acı-tatlı, sağ-sol, ileri-geri, aşağı-yukarı, en-boy, ak-kara, irili- ufaklı, dünya-âhiret gibi zıt anlamlı sözcüklerin beraber deyimsel kullanımında, kalıbın anlamı, sözcüklerin özel anlamlarından farklılaşmakta ve zenginleşmektedir.
Anlamlarının birbirlerine zıt olduğunu gördüğümüz ins ve cin sözcükleri, birlikte bir kalıp hâlinde kullanıldıklarınd a, “gördüğünüz- görmediğiniz, bildiğiniz-bilmediğiniz, tanıdığınız-tanımadığınız, yani herkes ve her şey” anlamına gelmektedir. Bunun Kur’ân pek çok örneği bulunmaktadır.

223 Rûhun üfürülmesi/üflenmesi ifadesi, “Allah'ın insanı bilgilendirmesi, ona vahiy göndermesi, az bir bilgi vermesi; bilgi koklatması” anlamına gelmektedir. Burada, Hicr/29 ve Secde/9'da yaratılmış insanın bilgilenme; ilk vahyi alma; ilk elçi gönderme aşaması konu edilmektedir. Ayrıntılı bilgi Tebyînu'l-Kur’ân'da verilmiştir.

224 Aynı konu Sâd/71-85'de (66. necmde) de geçmiştir.

225 Aynı konuya Hûd/69-83'de (191. necmde) de değinilmiştir.

226 78. âyette geçen kızlarım ve 79. âyette geçen senin kızların ifadeleri, Lût'un (a.s) kendi kızları anlamında değil, “toplumun kadınları” anlamında alınmalıdır. Çünkü Lût'un kendi sulbünden olan kızlarının sayıca kavmin büt ün erkekleri ile denkleşmesi mümkün değildir. Böyle bir denkleşmeden ise, kızlarım ifadesi ile, kavmin bütün kadınlarının kastedilmesi hâlinde söz edilebilir. Lût, kavminin bütün kadınlarını kendi kızları olarak görüyor olmalı ki, âyette bu şekilde bir ifade kullanılmıştır. Aynı şekilde, kavmin erkeklerinin Lût'a verdikleri, sen, senin kızlarında bizim için herhangi bir hak olmadığını bildin cevabının da, “senin kızlarına, yani kadınlara ihtiyacımız yok, onlara cinsel arzu duymuyor, meyletmiyoruz, onları istemiyor ve sevmiyoruz, onlarda gözümüz yok” şeklinde anlaşılması gerekir.

227 Ashâb-ı Eyke, “Kızıldeniz sahillerindeki Medyen kentinde yaşayan toplum”dur. Eyke, “ağaçlık, ağaçları birbirine sarmaş- dolaş olmuş bir orman” demektir. Bu toplum, iklimi son derece güzel, verimli bir arazî üzerinde yaşıyorlardı.

228 Resmi Mushaf: Hicr/90-93. âyetleri, Şu‘arâ/3-6. âyetleri ile beraber tertip edildiğinden burada yer verilmemiştir.

229 İbâdet sözcüğü, dilimize fonetik olarak Arapça orijinaliyle girmesine rağmen kök anlamı olan “kulluk, kölelik etme” konusundaki insanın tarz ve tavrıyla ilgili asıl anlamını büyük oranda kaybetmiş ve sadece birtakım ritüel, ayin ve davranışlar için kullanılan bir kavram hâline dönüşmüştür. A-be-de kök fiilinin mastarı olan ibâdet sözcüğü, “kulluk yapmak, kölelik etmek” anlamına gelir. Bu anlamlar bir insanın kayıtsız şartsız teslim olmasını, itaat etmesini, boyun eğmesini ifade eder. Dinî terim olarak ibâdet ise; “kulun sahibine/yaratanına karşı, sahibi/yaratanı tarafından verilen görevleri kayıtsız şartsız kabullenip yerine getirmesi”dir. Her şeyin yaratıcısı olan Allah, kulları için belirlediği davranış ve yaşam tarzını kullarına çeşitli şekillerde bildirmiş ve en son olarak bütün bu bildirileri Kur’ân'da toplamıştır. Bu gerçekler ışığında ibâdet, Allah tarafından bir talimatname [Kur’ân] ile kullara bildirilen görevlerin kullar tarafından kayıtsız şartsız itaat edilerek ve teslimiyet gösterilerek [boyun eğilerek] yerine getirilmesidir. Öyleyse ibâdet, halk arasında yaygınlaştığı gibi sadece üç-beş ameli yapmaktan ibaret değildir. İbâdet, “Allah'ın kulluk talimatnamesinde vermiş olduğu görevlerin tümünü yapmak, hepsini uygulamak”tır.

[galipyetkin]

Hicr Suresi 9:-".Hiç kuşkusuz BİZ, o Öğüt'ü/ Kur’ân'ı BİZ indirdik, BİZ. Ve kesinlikle BİZ, onun için koruyucularız."(Hakkı Yılmaz.)

Bu ayet önüme geldiği zaman iki adet problemle karşılaşıyorum ve çözemiyorum.

1-Meallere baktığımızda bazısı kitabı, bazısı kuranı bazısı zikr'i korunuyor göstermekte. Buradaki mealde de o Öğütü/Kuran'ı denmekte
Ne dersiniz hangisi doğru?
1)-Kitap mı? ........... (Bekir Sadak: Doğrusu Kitap'i Biz indirdik, onun koruyucusu elbette Biziz.)
2)-Kur'an mı? ......... (Bayraktar Bayraklı: Kur'ân'ı kesinlikle biz indirdik; elbette onu yine biz koruyacağız.)
3)-Zikr mi? ............. (Ali Ünal: O Zikr’i de indiren elbette yine Biziz ve Biziz O’nun koruyucuları.)

Ama ayetin açılımı ise şu:
İnnâ nahnu nezzelnâz zikre ve innâ lehu le hâfizûn(hâfizûne).
1. innâ : muhakkak biz
2. nahnu : biz
3. nezzelnâ : indirdik
4. EZ ZİKRE : ZİKİR
5. ve innâ : ve muhakkak biz
6. lehu : onu
7. le : elbette, mutlaka
8. hâfizûne : koruyanlar, koruyucular

O halde bir yerde veya bazı kişilerde yanlış var.


2-Bu korunmanın "BİZ" tarafından yapıldığı yazılı.
Sayın Hakkı Yılmaz'ın Kehf ayetinin açıklamalarındaki ifadesine göre veya kabulüne göra "BİZ" "kamu görevlileri"dir. https://www.youtube.com/watch?v=il-A9enb4Ws

Anlayamadığım, daha doğrusu bağdaştıramadığım şu:
Hem biz(kamu otoritesi) koruyacağız,
hem de biz(kamu otoritesi) indirecek?
Nasıl olacak?

Saygılarımla.
Galip Yetkin

[galipyetkin]

Allah Ayetinde Niçin “Ben” Demiyor “Biz” Diyor ?

İlme Davet Sitesinden:
Niçin Allah “ben” demiyor da “biz” diyor. Dilerseniz cevabı maddeler halinde öğrenelim:

1- “Biz” tabiri meliklerin ve sultanların tabiridir. Onlar sözlerine ya da mektuplarına başlarken “Biz ki…” diyerek başlarlar.
Zira bu ifadede haşmet ve büyüklük vardır. Allah’ta ezel ve ebedin sultanı ve padişahıdır. Elbette haşmet ve büyüklük ifade eden “Biz” tabirini “Ben” tabirine tercih etmesi azametinin şanındandır.

2- Allah, Kur’an’ın indirilmesi gibi, meleklerin de içinde bulunduğu ve onların vasıta olduğu işlerde “Biz” der ki, bununla, zatı ile birlikte o icraatta vasıta olan meleğe de işaret edilmiş olur.
Mesela “Kur’an’ı biz indirdik” dediğinde “Biz” ifadesinin açılımıyla ayet şöyle anlaşılır: “Kur’an’ı ben, meleklerim vasıtasıyla habibime indirdim” Ya da “Biz gökten bir su indiriyoruz” denildiğinde, yağmur damlalarını indirmekle görevli olan meleğe de dikkat çekilmekte, melek de bu ifadeye dâhil olmaktadır.
Meleklerin "ol" emri kararında hiç bir etki ve müdaheleleri olmayıp oluşumun fiili aktivitesini yerine getirmesi için kendisine verilen emirde aktif olurlar. Çünkü her türlü tesirin hakiki sahibi ancak Allah’tır.

3- Genelde yaratılışın anlatıldığı ayetlerde Allah “Ben” der. Mesela “Ben cinleri ve insanları ancak bana ibadet etsinler diye yarattım” ayetinde olduğu gibi.

Ancak yaratılışın anlatıldığı bazı ayetlerde de “Biz” tabiri geçer. Bununla kastedilen ise o anda meleklerin o yaratılışa şahit olduğu ve orada bulunduğudur. Bu ifadeyle Allah kendi sözüne melekleri şahit yapmaktadır.
Mesela “Biz yeri, göğü ve içindekilerini yarattık” denildiğinde, Allah’ın bu yaratmayı tek başına yaptığı ve bunları yaratırken meleklerin hazır ve şahit olduğu anlaşılır.


(Galip Yetkin'den)Not:
1)-Burada geçen "melek ifadelerini, "meleke- tabiat güçleri/yasaları- olarak anlamak gerekir
2)-"meleklerin hazır ve şahit olma" ifadesini de "eylemi onlara yaptırdı" olarak anlamak gerekir; Allah'ın şahide ihtiyacı yok.(Yukarıdaki açıklamada "Allah bu yaratmayı tek başına yaptı, melekler şahit oldu" denmesine rağmen bu şekilde ifade hakkında bizim bir açıklama yapmamız istenirse yaparız; çünkü biri yaratma/oluşturma ki Allah'tan başkası yapamaz, diğeri yaratılanı yürürlüğe koyma ki bunu melek/tabiat güçleri yapar. Ayrıca Zariat 56. ayeti “Ben cinleri ve insanları ancak bana ibadet etsinler diye yarattım” değil, "kul olsunlar diye yarattım" geçer )

Saygılarımla.
Galip Yetkin

[galipyetkin]

Uzun bir müddet önce bir arkadaşım buradan bana bu "Biz" ifadesini sormuştu. Biz de Bu ifadenin Allah'ın azametini gösteren bir ifade olduğunu yazmıştık.
Yanılmışız.

Rahim ve Rahman Allah kime böbürlenecek ki?
Etrafa yani yarattıklarına mı, bize/kullarına mı "BİZ" diye böbürlenecek?

Bizler O'nun azametini anlayamıyorsak daha doğrusu anlamak işimize gelmiyorsa bin kere tekrarlasa ne olur?
Hiç bir şey olmaz.
Öbür tarafta anlarız.

O nedenle bu şıkkı eleyelim.

Saygılarımla.
Galip Yetkin.

[galipyetkin]

Bir özellik daha var.

Mealde söylenen şu: ...biz İNDİRDİK, ve biz koruyacağız.

İyi güzel de NEREDEN indirildi.

İndirme var ise yüksek bir yerden aşağıya indirilmiş olmalı.
Burada kullanılan fiil "nezzele"nin tam manası ne?
Mânâsı bir şeyin yüksek bir yerden aşağıya indirilmesi ise Allah nerede?
Kalbe giden damardan daha yakın değil mi?
İçimizde değil mi?
Her şeyi kapsamış değil mi?
O zaman niye "indirme" fiili kullanılmış?
"Nezzele" yanlış mı mânâlandırılmış acaba?
Başka bir mânâsı da var mı acaba?
Lütfen bir bilen cevaplarsa mutlu olurum.

Saygılarımla.
Galip Yetkin.

[galipyetkin]

Kehf Suresinde 79/ 80-81/ 82. ayetlere dikkat ettiğimizde şunu fark ederiz.

1- 79. ayette gösterilen eylem, eylemi yapan kişinin "kişisel karar"ı neticesi yapılmiştır.

2- 80 ve 81. ayetlerdeki eylem cümle kurulumunun çoğul olması nedeniyle fiilin kişinin kararı ile yapılmayıp, "korktuk" ifadesi (korku Allah yönünden konu edilemiyeceği) sebebi ile fiil "Toplumun ortak kararı"na dayanılarak yerine getirilmiştir. Sayın hakkı Yılmaz da yukarıda belirttiğimiz gibi bunu böyle açıklamıştır.

3- 82. ayet ise eylemin alınan bir "vahi"ye dayanılarak yerine getirildiğini belirtir.

Bu durum bize eylemlerimizin bu üç kritere dayandığını veya dayanması gerektiğini göstermektedir.

Şimdi size iki adet alıntı vereceğim :

1)Rabbilalemiyn denilen kavram KİTABİ olarak ''Alemlerin Rabbi'' demektir. Ama KURANİ olarak yine evrene ve özellikle de insana ait olan bir hissiyatı/duyguyu tarif eder.

Eğer bir şekilde bir eylem ya da söyleminiz, tez ya da antiteziniz, katkı ya da karşı görüşleriniz;
Akla,
Mantığa,
Ahlaka,
Vicdana,
Tutarlılığa,
Evrensel insani değerlere,
Ekolojik Dengeye,
Pozitif bilimlere
uygun ise, bu durumda aynılık oluştuğundan o eylem ya da söyleminiz, tez ya da antiteziniz, katkı ya da karşı görüşlerinizin bizzat kendisine ALEMLERİN RABBİ denilir.
Çünkü bunlar bu şartlara uymaları durumunda EVREN ya da DOĞA ile entegre haline geldikleri, aynılık oluştuğiu ya da gelecekleri tastik edilmiş olacağından, artık Evrene hükmeden Sistemler silsilesinin bir parçası olmuş olacaklardır.
Bu minvalden ALEMLERİN RABBİ kavramının MANA'sı da bu şekilde anlaşıldıktan sonra bunun adını/ismini şekli olarak farklı bir şekilde konumlandırmanın hiç bir önemi olmayacaktır. Bu farklı konumlandırma;
Evrensel Bilinç,
Varlık,
TABİAT
Allah,
Yehova,
God,
Lord,
şeklinde olsa bile bu suni isimlendirmelerin hiç bir ehemmiyeti olmayacaktır.


2)KURAN RABBİLALEMİNİN TENZİLİDİR 56/80

56/VÂKIA-77: Muhakkak ki O, gerçekten Kerim olan Kur’ân’dır.

56/VÂKIA-78: Mahfuz olan bir Kitap’tadır.

56/VÂKIA-79: O’na, tahir olanlardan başkası dokunamaz.

56/VÂKIA-80: Rabbilalemin tarafından bölüm bölüm indirilmiştir.

(Yani; Muhakkak ki O; Rabbilaleminin bölüm bölüm indirdiği ve iyi/uygun düşüncelere sahip olmayanların anlayamayacağı ve ezberlenerek akıllarda tutulan "kitabın içindeki" Kur'an'ı Kerim'dir)

Herhangi bir bilginin birincil olarak nereden geldiğinin önemi yoktur. Karşlaştığımız bilgileri öncelikli olarak akla mantığa uygunluk, vicdanilik, evrensellik, evrensel hukuki normlara uygunluk, ekolojiye vs. uygunluk gibi kriterlere göre değerlendirmeliyiz. Bu kriterlerden geçer not alan bilgiler ve önermeler DOĞRU MANA dır. Bunu nasıl isimlendirdiğimizin de önemi yok.
Fakat şu an elimizde bulunan ve adına "kuranı kerim" denilen yazılı kaynak/kitaptan gelen bilgiler de bizlere sunulduğunda veya bizzat okuduğumuzda bunları yukarıdaki kriterlere göre değerlendirmeliyiz. Böylelikle eğer bu kriterlerden geçer not alan anlamlar sunuluyorsa bu kurandır.
işte bu noktada elde edilen bilgiler RABBİLALEMİNin tenzili sayılmaktadır. Böylelikle yukarıda verdiğimiz evrensellik kriterine yine elde edilen anlamlar bizatihi uygun olduğundan bir kimseye yazılı vahiy ulaşmamış olsa da kişi hayattan bu doğruları elde edebilecektir.
Şimdi ise yazılı vahiyden elde edilen kuranı konuşalım; yazılı vahiyden güçlü sorgulama ile belli teknikler kullanılarak elde edilen bilgiler yine akla mantığa uygunluk,vicdanilik,evrensellik vs ilkelere uygun olarak elde edildiğinde insan hissiyatlarını/duygularını/özünü konu aldığında kuran(u) adını almaktadır. 7/52-( Yemin olsun ki, biz onlara, ilme uygun biçimde, ayrıntılı kıldığımız bir Kitap getirdik. İnanan bir topluluk için bir kılavuz, bir rahmettir o.)

Kur'an kitabın içinde hıfz/muhafaza edildiğine, oluşturulduğuna göre ona ulaşmak için kitabın kullandığı kelimelere anlam bindirmekle elde edilir. (Bazıları buna kelimelerin diğer anlamı yani müteşabih demektedir.) Bunun için de en temel kriter SIDK ve ADALETTİR. 6/115-(Ve Rabbinin sözü sadakatle ve adaletle tamamlandı. O’nun kelimelerini değiştirecek kimse yoktur. O, en iyi işiten ve en iyi bilendir.)

İçimizde bulunan ve eğer biz kötü bir konumda isek bizleri iyi bir konuma; iyi bir konumda isek daha iyi bir konuma taşımak için telkinlerde bulunan hissiyatlarımıza/duygularımıza (resullere) uygun bir yaşam benimsediğimizde kuraniii altyapı bizlerde oluşacaktır. bu SIDK'tır. Bununla birlikte verdiğimiz anlam mantıklı vicdani ve evrensel olmalıdır.

Yine kelimeye bindirilen anlam bu kelimenin geçtiği diğer ayetlere onaylattırılmalıdır. Verdiğiniz anlam bütün ayetlerde yerine oturuyorsa ADALET şartı yerine getirilmiş demektir.
Böylelikle elde edilen mana KURANdır. Bu mana her türlü sorgulamaya açıktır ve sorgulanabilir. Sorgulandığında daha da gelişen geliştirilen bu mana KERİMLEŞMİŞ olmaktadır. Dolayısıyla KURANÜN KERİYMDİR. yani DOĞRU MANA değişime ve gelişmeye/zamana uygun mânâ verilmesine de açıktır.56/77-80
Bütün sorgulamalar karşısında kırılmaz bir yapıya büründüğünde ve bütün sorulara cevap verilebildiğinde bu mana ZİKRleşmiş demektir. Böylelikle ZİKR korunur. Kitapta kuranın korunacağına dair bir delil yoktur ama ZİKRİN korunacağına dair delil mevcuttur. HİCR/9
(alıntı).

Şimdi:
Acaba Sayın Hakkı Yılmaz'ın tesbit ettiği "toplumsal bilinç"e dayalı karar açıklaması ile ayetlerdeki "Biz" ifadesi "Rabbilalemin" ile örtüşüyor mu?

Bir bilenin açıklamalarına ihtiyaç var.

Saygılarımla.
Galip Yetkin.