Ihlâs sûresi

[dost1]

MEKKE DÖNEMİ

Necm: 36

¹De ki:“O Rabb, bir tek olan Allah'tır, 2Samed51 olan Allah'tır,³doğurmamış vedoğurulmamıştır. ⁴Ve hiçbir şey O'na denk olmamıştır.”
(22/112, İhlâs/1-4)

Dip not:

51 Birçok anlamı olan samed sözcüğünün, tek bir kelime ile çevrilebilmesi mümkün değildir.
Bu anlamlar şöyle sıralanabilir:
Bütün ihtiyaçlar konusunda, kendisine yönelinen, başvurulan efendi, büyük; içinde boşluğu olmayan, içine hiçbir şey konamayan, hiçbir şeye muhtaç olmayan; bütün her şeyi bilen; halîm; şan ve şerefi zirvede olan; her şeyi yaratan; arzu edilen işler hususunda kendisine yönelinen, yalvarılan, sıkıntılı anlarda kendisinden yardım istenilen; dilediğini yapan, istediği hükmü veren, verdiği hüküm hususunda kendisine hesap soracak ve hükmünü reddedecek hiç kimse bulunmayan; yegâne şerefli zat; ğani/zengin; kulları üzerinde kahir, kendisinden yukarıda hiç kimse bulunmayan,aşağısındakilere saygı gösterme durumunda olmayan, bütün ihtiyaçlar kendisine arz edilen; yemeyen, içmeyen, doyuran ama doyurulmayan, yarattıkları yok olduktan sonra baki kalan; ebedî ve ezelî olan; ölmeyen, kendisine vâris olunmayan;
uyumayan ve uyarılmayan; hiç kimsenin niteliği ile nitelenmeyen; ayıbı, eksiği, kusuru bulunmayan; başına belâ gelemeyen; niteliklerinde ve işlerinde en mükemmel olan; daima galip gelen, asla mağlûp olmayan; yaratıkların, keyfiyetine muttali olamayacağı, nasıl bir şey olduğunu bilemeyeceği; gözlerin idrak edemeyeceği; eksiklikleri ve fazlalıkları bulunmayan. Bu ifadeleri matematikçilerin ifadesiyle özetlersek, varlığı ile ilgili olarak hiçbir sayı sistemiyle -doğal sayılardan sanal sayılara kadar- işlem yapılamayan mükemmel, kâmil varlık.
Bu kadar zengin anlamı olan bu sözcüğün, Kur’ân'da Allah için kullanılmadan önce tarihte başka bir ilâh için kullanılmamış olması dikkate değer bir husustur.