Soru: Lokmân 28

[ozkanates]

dost1 Nickli Üyeden Alıntı

Selamun aleyküm, değerli kardeşim,

Ne yazık ki, kavramlarla çok oynanıyor bunlar:

ErRicalu kavvamune alen nisai Bi ma faddalAllahu ba'dahüm alâ ba’din ve Bi ma enfeku min emvalihim* fessalihatü kanitatün hafizatün lil ğaybi Bi ma hafızAllah* vellatiy tehafune nüşüzehünne feızuhünne vehcüruhünne filmedaciı vadribuhünne, fein eta'neküm fela tebğu aleyhinne sebiyla* innAllahe kâne Aliyyen Kebiyra;

koyulaştırılan sözcüklerdir.

Kavvam sözcüğü koruma ,kollama ve gözetme anlamındadır.
Fadl sözcüğü üstün demek değil fazlalıklı demektir. üstünlük kerim ile belirtilir.
Nüşuz, vadinin dibindeki kişinin kendisini vadinin tepesinde görmesidir. Kısaca kendini dev aynasında görmesidir ki bazı ayetlerde Alllah nüşuzu emreder.
Salih, sözcüğü sulh sözcüğünden türemiştir ki bozulmaları bozuk işleri düzeltmek anlamındadır. Toplumsal yaşamın huzur ve mutluluğunu gölgeleyen adlî, idarî, siyasî, iktisadî ve kültürel her türlü bozukluğun düzeltilmesi için gösterilecek çabaları sergileyen kadınlara saliha kadın denilir.

Vehcuruhunne, hicret anlamındadır. ayetteki birleştiği sözcük ile birlikte yatak ayırma değil yan gelip yatılan yerden hicret ettirme anlamındadır.
vadribuhunne ise daha önceki iletimde bu kökten türemiş sözcüklerin geçtiği ayetleri bile verdim. Yan gelip yattığı yerden uzaklaştırılan kadınlar üzerinde unutulmayacak,iz bırakacak eylemlerin sergilenmesidir.

Kusursuzluk sadece Allah'a mahsusdur.
Doğrusunu en iyi bilen Allah'tır.
Sevgi,saygı ve muhabbetle.
Allah'a emanet olunuz.
__________________

Halil kardeşim,

"Yan gelip yattığı yerden uzaklaştırılan kadınlar üzerinde unutulmayacak,iz bırakacak eylemlerin sergilenmesidir"i... "önce evden gönder sonra gittiği yerde bulup döv" anlamında demiyorsun sanırım.

Evinden, toplumundan, hayatından, çocuklarından geri dönüşsüz şekilde sökülmek, kişinin benliğinde unutulmayacak iz bırakacak bir eylemdir dersek,
İkinci maddeyi yatak ayırma değil, evden gönderme olarak alırsak,
Unutulmayacak, iz bırakacak eylem de boşanma olur,
Ve benim yoruma dönmüş oluruz. Yani,

- İspatsız suça ceza verilemediğinden (Nisa 8),
- İspatlı suçun cezası da belirtili olduğundan (80 sopa),
- Bunlar dışında cezai hüküme girecek hiç bir şey yapılamaz.
- Kadın bedeninde iz kalacak şekilde dövülemez, kolu kırılamaz ve benzerleri.
- Dolayısıyla 3.3 maddesi ya boşanma ya da boşanma ile meydana gelecek sonuçlar.
- Her ikisi de ceza hükmünde değil çünkü boşanma, her zaman için geçerli hukuki bir hak.


.

[dost1]

Selamun aleyküm, değerli kardeşim,

ozkanates Nickli Üyeden Alıntı

Halil kardeşim,

"Yan gelip yattığı yerden uzaklaştırılan kadınlar üzerinde unutulmayacak,iz bırakacak eylemlerin sergilenmesidir"i... "önce evden gönder sonra gittiği yerde bulup döv" anlamında demiyorsun sanırım.

Evinden, toplumundan, hayatından, çocuklarından geri dönüşsüz şekilde sökülmek, kişinin benliğinde unutulmayacak iz bırakacak bir eylemdir dersek,
İkinci maddeyi yatak ayırma değil, evden gönderme olarak alırsak,
Unutulmayacak, iz bırakacak eylem de boşanma olur,
Ve benim yoruma dönmüş oluruz. Yani,

- İspatsız suça ceza verilemediğinden (Nisa 8),
- İspatlı suçun cezası da belirtili olduğundan (80 sopa),
- Bunlar dışında cezai hüküme girecek hiç bir şey yapılamaz.
- Kadın bedeninde iz kalacak şekilde dövülemez, kolu kırılamaz ve benzerleri.
- Dolayısıyla 3.3 maddesi ya boşanma ya da boşanma ile meydana gelecek sonuçlar.
- Her ikisi de ceza hükmünde değil çünkü boşanma, her zaman için geçerli hukuki bir hak.


.

Dikkatten kaçırılmaması gereken şey feızuhünne vehcüruhünne filmedaciı vadribuhünne, öğüt verme, yan gelip yattığı yerden uzaklaştırma ve üzerinde iz bırakacak bir eylemin gerçekleştirilmesinin/fiziki şiddet uygulamak değil bir anda gerçekleştirilmesidir.

Yoksa, önce öğüt ver, sonra yangelip yattığı yerden uzaklaştır sonra da iz bırakacak bir eylemde bulun şeklinde anlaşılmamalı. Ayette üçünün de aynı anda gerçekleştirilmesi sözkonusudur.

Unutulmaması gereken bir gerçek de, "nüşuz" sözcüğünün fahişe ya da zina sözcüğü ile uzaktan yakından bir ilgisinin olmadığıdır.

Kusursuzluk sadece Allah'a mahsusdur.
Doğrusunu en iyi bilen Allah'tır.
Sevgi,saygı ve muhabbetle.
Allah'a emanet olunuz.

[ozkanates]

dost1 Nickli Üyeden Alıntı

Unutulmaması gereken bir gerçek de, "nüşuz" sözcüğünün fahişe ya da zina sözcüğü ile uzaktan yakından bir ilgisinin olmadığıdır.

34. Allah'ın, bazı şeyleri bazısına fazla kılması ve erkeklerin mallarından harcamaları nedeniyle erkekler kadınlar üzerine kavvamdırlar [iyi koruyup, iyi gözeticidirler]. Hâl böyle olunca, sâlih kadınlar, Allah'a itaat edicidirler, Allah'ın koruduğu şey nedeniyle ğayb için koruyucudurlar. Nüşûzundan [dikkafalılık yaparak kendisini taciz ve tecavüz riskine atmasından] korktuğunuz kadınlara da öğüt verin ve yataklarında yalnız bırakın ve de baskı yapın/sürgün edin/dövün. Bunun üzerine size saygılı davranırlarsa artık onlar aleyhine başka bir yol aramayın. Allah çok yücedir, çok büyüktür.

"Sâlih kadınlar, Allah'ın koruduğu şey nedeniyle ğayb için koruyucudurlar" cümlesi "gizli olan için koruyucudurlar" yani mahrem olanı = cinsel organı = evlilikteki sadakat bağını şeklinde anlaşılabilir mi?

[ozkanates]

Taha 41:

1. vastana'tu-ke (ve astana'tu-ke) (sanaa) (astanaa) : ve ben seni (seçip) yetiştirdim : (yetiştirdi) : (seçip ayırıp yetiştirdi)
2. li nefsî : kendim için

"Kendim için" kelimesi Arapça'da "li nefsî" midir yoksa, Arapça'daki "nefsim için" kelimesinden yorumla mı Türkçe'deki "kendim için" kelimesine geçiliyor?

[dost1]

Selamun aleyküm, kardeşim,

ozkanates Nickli Üyeden Alıntı

Taha 41:

1. vastana'tu-ke (ve astana'tu-ke) (sanaa) (astanaa) : ve ben seni (seçip) yetiştirdim : (yetiştirdi) : (seçip ayırıp yetiştirdi)
2. li nefsî : kendim için

"Kendim için" kelimesi Arapça'da "li nefsî" midir yoksa, Arapça'daki "nefsim için" kelimesinden yorumla mı Türkçe'deki "kendim için" kelimesine geçiliyor?

“Nefs” sözcüğü, bir şeyin iç ve dış yapısıyla ve özellikleriyle tamamını, yani öz yapısını, şahsına özgülüğünü ifade etmek üzere kullanılan bir zamirdir. (Lisan ül Arab; c:5, s:647–652)
Buna göre “nefs” sözcüğünün zamir olarak anlamı; “kendi, zatı” demektir. Nitekim sözcüğün, Kadim Arapçada ediplerce bu anlamda kullanılmış olduğunun klâsik metinlerde yüzlerce örneği mevcuttur.
“Nefs” denilince her şeyden önce “insan” hatıra gelirse de, Allah’ın yarattığı her canlı varlık bir “nefs”tir. Yani her canlının bir “kendisi, zatı; kimliği” vardır ve buna “nefs” denir.

Lisan ül Arab’ta genişçe açıklandığına göre, belirli alâkalardan dolayı bu sözcük mecaz olarak; “ruh (can)”, “nefes”, “kan”, “benlik (ego)”, “kalp (zihin)”, “iç”, “büyüklük”, “yücelik” anlamlarında kullanılmaktadır. Meselâ, “can”, “kan” ve “nefes (teneffüs edilen hava)”in de “nfs” sözcüğüyle ifade edilmesinin sebebi Lazımıyet alâkasından dolayıdır.
Çoğulu “nüfus” ve “enfüs” kalıplarıyla ifade edilen “nefs” sözcüğü, Kur’an’da tekil ve çoğul formlarıyla 295 yerde geçmiş ve hem Allah için hem de diğer canlılar için kullanılmıştır.
“Nefs” sözcüğü Allah için kullanıldığında da, sözcüğün yukarıda verdiğimiz tanımının kapsadığı özelliklerin hepsini içerir. Yani Allah’ın zatî ve subutî sıfatlarının tamamını ifade etmiş olur.


Nisa 34 ile ilgili sorduğunuz :

Âyette geçen qavvam sözcüğü, fa‘al vezninde mübalağa ifade eden bir kelime olup, “bir şey üzerinde özenle durmak, onu iyice gözetmek, bütün gayreti ile onu korumak, ona nezaret etmek” anlamındadır.
Bu âyette, erkek, hanımı üzerine değil, toplumun erkekleri, toplumun kadınları [ana, bacı, kız, eş, gelin, hala, teyze, komşu kadını vs.] üzerine “qavvam” tayin edilmiştir. Bu da, kadınların yaşamlarını sürdürmeleri için gerekli tüm ihtiyaçların erkekler tarafından karşılanması gerektiğini ifade eder. Hanımın geçimi kocasının; kızın geçimi babasının, babası yoksa erkek kardeşlerinin üzerinedir.
Durumun böyle olması gerektiğine gerekçe olarak da, Allah'ın, bazı şeyleri bazısına fazla kılması gösterilmiştir.
• Erkekler, kadınları en iyi şekilde koruyup kollamalı ve gözetmelidirler.
• Sâlih kadınlar, Allah'ın bu ilkesine uymalıdırlar. (Çünkü bu ilke, kadınların korunmasına yönelik olarak konmuştur.)

Daha önceki iletimde bozulan kavramlardan fazl/fadl dan sözetmiştim.
Âyetin bu bölümü, –genellikle– “Allah, erkekleri kadınlara üstün kılmıştır” diye açıklanmaktadır, ki bu kesinlikle yanlıştır. Burada konu edilen üstünlük, kadın ve erkek arasındaki üstünlük değil, kadın ve erkeğin özellikleridir. Meselâ, erkekteki güç, cesaret, soğukkanlılık ve metanet, kadındakinden üstündür; kimse bunun aksini iddia edemez. Diğer yönden, yani hayâ, merhamet, şefkat, eğiticilik gibi özellikler açısından ise kadın erkekten üstündür; kimse bunun aksini iddia edemez. İşte âyette söz konusu edilen üstünlük, bu özellikler açısındandır; yoksa cinslerin birbirinden üstünlüğü değildir. İnsanların birbirinden üstünlüğünün tek ölçüsü, takva'dır.
Öyleyse, daha güçlü, daha cesur ve daha dayanıklı olmaları hasebiyle erkekler, kadınların koruyucusu ve gözeticisi olmalıdırlar. Bu, kamuya verilen bir görevdir.
Âyetin devamında da, Hâl böyle olunca, sâlih kadınlar, Allah'a itaat edicidirler, Allah'ın koruduğu şey nedeniyle ğayb için koruyucudurlar buyurularak, kadınların bu kuralı kabullenmeleri gerektiği bildirilmiştir. Çünkü Allah, onların onurlarını, ırz ve namuslarını koruma altına almış; onlara mehir verilmesini emretmekle, onların geçimlerini erkekler üzerine yüklemekle kadınları güvenceye almıştır. İyi kadınlar, başlarına gelebilecek taciz, tecavüz vs. muhtemel felaketlere karşı tedbirlerini alıp kendilerini korur, bu açıdan korunmayı da seve seve kabul eder, Allah'ın koyduğu bu kurala boyun eğer, kibir ve komplekse kapılıp erkeklerle yarışa girerek dışarıda zor ve riskli işler yapmaya kalkışmazlar.

Kusursuzluk sadece Allah'a mahsusdur.
Doğrusunu en iyi bilen Allah'tır.
Sevgi,saygı ve muhabbetle.
Allah'a emanet olunuz.

[ozkanates]

1. fentalekâ hattâ izâ : böylece ikisi yola çıktılar
2. eteyâ : ikisi geldiler
3. ehle : şehir halkı
4. karyetin : bir karye, bir kasaba, bir ülke
5. istat'amâ : yemek istediler
6. ehle hâ : şehir halkı
7. fe ebev : fakat çekindiler
8. en yudayyifû humâ : ikisini misafir etmek
9. fe : fakat, böylece
10. vecedâ : (ikisi) buldular
11. fî hâ : orada
12. cidâren : bir duvar
13. yurîdu : istiyor
14. en yenkadda : yıkılmak üzere
15. fe ekâme-hu : o zaman onu ikâme etti, düzeltti
16. kâle : dedi
17. lev : eğer
18. şi'te : sen diledin
19. lettehazte (le ittehaze) : elbette buna karşılık
20. aleyhi : ona
21. ecren : ecir, ücret, bedel


"Böylece yola koyuldular. Bir kente geldiler. Kent halkından yemek istediler, ama onlar bu ikisini konuk etmekten çekindiler. Derken orada yıkılmayı bekleyen bir duvar buldular; onu düzeltti, "isteseydin buna karşılık bir ücret elbette alırdın" dedi."

3'ü hariç tüm tercümelerde kırmızı ile işaretlediğim cümlede, ilim sahibi kişi ve Musa olarak özne belirtilmiş.
Tercümenin yukarıdaki gibi olmasında bir sorun var mıdır?

[dost1]

Selamun aleyküm, değerli ozkanates kardeşim,

ozkanates Nickli Üyeden Alıntı

1. fentalekâ hattâ izâ : böylece ikisi yola çıktılar
2. eteyâ : ikisi geldiler
3. ehle : şehir halkı
4. karyetin : bir karye, bir kasaba, bir ülke
5. istat'amâ : yemek istediler
6. ehle hâ : şehir halkı
7. fe ebev : fakat çekindiler
8. en yudayyifû humâ : ikisini misafir etmek
9. fe : fakat, böylece
10. vecedâ : (ikisi) buldular
11. fî hâ : orada
12. cidâren : bir duvar
13. yurîdu : istiyor
14. en yenkadda : yıkılmak üzere
15. fe ekâme-hu : o zaman onu ikâme etti, düzeltti
16. kâle : dedi
17. lev : eğer
18. şi'te : sen diledin
19. lettehazte (le ittehaze) : elbette buna karşılık
20. aleyhi : ona
21. ecren : ecir, ücret, bedel


"Böylece yola koyuldular. Bir kente geldiler. Kent halkından yemek istediler, ama onlar bu ikisini konuk etmekten çekindiler. Derken orada yıkılmayı bekleyen bir duvar buldular; onu düzeltti, "isteseydin buna karşılık bir ücret elbette alırdın" dedi."

3'ü hariç tüm tercümelerde kırmızı ile işaretlediğim cümlede, ilim sahibi kişi ve Musa olarak özne belirtilmiş.
Tercümenin yukarıdaki gibi olmasında bir sorun var mıdır?

"Fentaleka* hatta iza eteya ehle karyetinistat'ama ehleha feebev en yudayyifuhüma feveceda fiyha cidaren yüriydü en yenkadda feekameh* kale lev şi'te lettehazte aleyhi ecra"

ayetinde Musa ile yolculuk eden ve duvarı ikame eden ve zamir kullanılarak belirtilen sözkonusu kişi kehf 65 de:

"Feveceda abden min ıbadiNA ateynahu rahmeten min ındiNA ve allemnahu min ledünNA ılma"
"Derken kullarımızdan bir kul buldular ki, Biz ona katımızdan bir rahmet vermiş ve tarafımızdan bir bilgi öğretmiştik."

şeklinde belirtilmiştir.

Bunun sağlamasını 82.ayetten:"Ve emmel cidaru fekâne li ğulameyni yetiymeyni fiyl mediyneti ve kâne tahtehu kenzün lehüma ve kâne ebuhüma saliha* feerade Rabbüke en yeblüğa eşüddehüma ve yestahrica kenzehüma* rahmeten min Rabbik* ve ma fealtühu an emriy* zâlike te'vilü ma lem testı' aleyhi sabra"

"Bu durum Ve gelelim duvara; o, şehirde iki yetim oğlanındı, altında onlar için bir definevardı ve babaları iyi bir zat idi. Onun için Rabbin onların erginlik çağına ermelerini, definelerini çıkarmalarını diledi. Bu, Rabbinden bir rahmet olmak üzeredir ve ben onu (duvar doğrultma işini) kendi görüşümle yapmadım. İşte senin sabredemediğin şeylerin açıklaması!” dedi."

de anlayabiliriz.

"Böylece yola koyuldular. Bir kente geldiler. Kent halkından yemek istediler, ama onlar bu ikisini konuk etmekten çekindiler. Derken orada yıkılmayı bekleyen bir duvar buldular; onu düzeltti, "isteseydin buna karşılık bir ücret elbette alırdın" dedi." şeklindeki çeviride sorun yoktur ancak,konuyu anlatan tüm ayetleri birarada vermez de sadece bu ayeti kullanırsak duvarı düzelten kişinin 65. ayetteki belirtilen ve 82.ayette pekiştirilen kişinin olduğunu aşağıdaki örnekte olduğu gibi belirtmekte yarar vardır.

"Bunun üzerine yine gittiler. Sonunda bir köy halkına varınca onlardan yemek istediler. Bunun üzerine onlar da, kendilerini misafir etmekten kaçındılar. Derken orada yıkılmak üzere olan bir duvar buldular. Âlim ve rahmete mazhar kul, onu doğrultuverdi. Mûsâ: “İsteseydin bunun karşılığında kesinlikle bir ücret alırdın” dedi."

Kusursuzluk sadece Allah'a mahsusdur.
Doğrusunu en iyi bilen Allah'tır.
Sevgi,saygı ve muhabbetle.
Allah'a emanet olunuz.

[ozkanates]

Cevabın için teşekkür ederim Halil kardeşim. Söylediklerine aynen katılıyorum.

Benim sorguladığım nokta, "isteseydin buna karşılık bir ücret elbette alırdın" cümlesini söyleyenin Musa olup olmadığı. Çünkü özne değişmiyor, yine "o". O halde duvarı düzeltenle, cümleyi söyleyen aynı olmalı:

- Musa "sen bu duvarı neden düzelttin?" demedi ki ilim sahibi kişi duvarı neden düzelttiğini açıklasın!

- Resul olma aşamasına gelmiş birinin, ilim dersi alırken duvar işçiliğinden para kazanmanın derdine düşmesi makul değil.

Bu durumda şu çıkar ki... Kehf 77 eksik değil, bilakis tam olması gerektiği gibi. Duvarı doğrultan, sonra bununla alakasız bir cümle söyleyen ve sonra alakasız başka bir yorum yapan kişi ilim sahibi kişidir.

Tercümelerdeki değiştirmeye sebep olan yanılgı, ilim sahibi kişileri yanlışsız gören önyargı. Oysa resuller bile yanlışsız değiller, Kuran resulü bile Kuran'da yanlışsız değil ve tüm Musa kıssası bize bunu hatırlatmak için.

[ozkanates]

Kehf 63
1. kâle : dedi
2. e raeyte : gördün mü
3. iz eveynâ : sığındığımız zaman, orada bulunduğumuz zaman
4. ilas sahrati (ilâ es sahrati) : kayaya
5. fe in-nî : o zaman gerçekten ben
6. nesîtu : unuttum
7. el hûte : balığı
8. ve mâ ensâ-nî-hu : ve onu bana unutturmadı
9. illeş şeytânu (illâ eş şeytânu) : şeytandan başkası
10. en ezkure-hu : onu hatırlamayı
11. vettehaze (ve ittehaze) : ve edindi (tuttu)
12. sebîle-hu : kendi yolunu
13. fî el bahri : denizde (denizin içinde)
14. aceben : acayip, şaşılacak şekilde

Kehf 64
1. kâle : dedi
2. zâlike : bu
3. mâ kunnâ : bizim olduğumuz şey
4. nebgı : talep ediyoruz, arıyoruz, ibtiga ediyoruz
5. ferteddâ : o zaman döndüler
6. alâ âsâri-himâ : (ikisinin) izleri üzerinde
7. kasasan : takip ederek

Tercümelerin büyük çoğunluğu Kehf 64'e Musa kelimesini eklemiş. Öznenin "o" olmasında, yani "aradığımız şey bu" diyenin Musa değil arkadaşı olmasında bir zorluk var mı?

Bence burada da yukarıdaki yanılgı sözkonusu. Musa'nın arkadaşı ondan genç olunca, Musa'yı onun arkadaşı değil mürşidi yapmak önyargısı. Oysa böyle bir ifade yok, bilakis iki denizin birleştiği yere ikisi birlikte vardılar.

.

[dost1]

Selamun aleyküm, değerli ozkanates kardeşim,

Zamirin kime gittiğini görmek için paragrafın başına gitmek gerekir. Böyle yaptığımızda sorunuzdaki öznenin Musa olduğu arkadaşı olmadığı açıkça görülür.

60Ve iz kale Musa li fetahu la ebrahu hatta eblüğa mecmeal bahreyni ev emdıye hukuba//Ve bir vakit Mûsâ, delikanlısına: “Ben iki bilgin kişinin toplandığı yere varıncaya kadar durmayacağım yahut senelerce gideceğim” demişti.

61Felemma beleğa mecmea beynihima nesiya hutehüma fettehaze sebiylehu fiyl bahri sereba/Bunun üzerine “iki bilgin kişinin toplandığı yer”e vardıklarında ikisi de bunalımlarını/sıkıntılarını terk etti. O zaman bunalım/sıkıntı, bilgin kimse yardımıyla yok olup gitti.

62Felemma caveza kale lifetahu atina ğadaena* lekad lekıyna min seferina hazâ nesaba/Bu şekilde geçtikleri zaman Mûsâ, delikanlısına: “Getir kuşluk yemeğimizi, gerçekten biz bu yolculuğumuzda yorulduk” dedi.

63Kale eraeyte iz eveyna ilesSahreti feinniy nesiytül hut* ve ma ensaniyhu illeşşeytanu en ezküreh* vettehaze sebiylehu fiylbahri aceba;/Delikanlı: “Gördün mü/ hiç düşündün mü? O Kaya'ya sığındığımız vakit doğrusu ben bunalımdan/ sıkıntıdan kurtuldum, onu söylememi de kesinlikle bencilliğim engelledi. Bunalım/ sıkıntı, şaşılacak bir şekilde bilgin insanda kaybolup gitti” dedi.

64Kale zâlike ma künna nebğı, fertedda alâ asarihima kasasa/Mûsâ, “İşte bu, aradığımızdı!” dedi. Hemen izlerini takip ederek gerisin geri döndüler.

Kusursuzluk sadece Allah'a mahsusdur.
Doğrusunu en iyi bilen Allah'tır.
Sevgi,saygı ve muhabbetle.
Allah'a emanet olunuz.