Kuranda Fetih Kavramı - 1

[pramid]

Kur’an’da “Fetih” Kavramı: Zaferden Teslimiyete, Açılmadan İlahi RızayaÖzet

Kur’an’da “fetih” kavramı çoğu zaman zahirî anlamıyla “zafer” olarak algılanmış; özellikle askeri galibiyetleri çağrıştıran bir söylemin parçası hâline gelmiştir. Ancak Kur’an’daki kullanımlar dikkatle incelendiğinde, bu kavramın yalnızca dışsal bir galibiyeti değil, daha çok*içsel bir teslimiyetin, ilahi hükmün tecellisinin ve kalpteki açılımın*ifadesi olduğu görülmektedir. Bu makale, özellikle*Fetih Suresi 18. ayet*bağlamında, fetih kavramının anlam çerçevesini yeniden tartışmakta ve savaşsız bir fethin nasıl en büyük ilahi zafer olabileceğini ortaya koymaktadır.

1. Giriş

Arapça kökenli*“fetih (فتح)”*kelimesi, sözlük anlamıyla “açmak, ortaya çıkarmak, kapalı olanı çözmek” gibi anlamlara gelir. Bu kökten türeyen kelimeler Kur’an’da yaklaşık kırk kez farklı formlarda kullanılmıştır. Bunların arasında*fettâh (hak ile hüküm veren), mefâtîh (anahtarlar), iftah (hüküm ver), futihat (açıldı)*gibi formlar dikkat çeker. Bu kök, yalnızca maddi anlamda kapı veya şehir açmakla sınırlı kalmayıp, Kur’an’da çok katmanlı bir şekilde hem bireysel bilinç açılımı hem de toplumsal çözümün sembolü olarak sunulmaktadır.

2. Fetih Suresi Bağlamında Fetih: Savaşsız Bir Zafer

Fetih Suresi 18. ayet, konunun en çarpıcı örneklerinden biridir:

“Andolsun, o ağacın altında sana biat ederlerken Allah o mü’minlerden razı olmuştur. Kalplerinde olanı bilmiş, onlara güven duygusu (sekinet) vermiş ve onları pek yakın bir fetihle ödüllendirmiştir.”*(Fetih, 48/18)

Ayette bahsi geçen olayda herhangi bir savaş veya fiziki çatışma gerçekleşmemiştir. Müslümanlar, elleri boşa çıktığı hâlde,*sadakatle bağlılıklarını sürdürmüş, içsel bir direnç ve teslimiyet göstermişlerdir. Kur’an bu durumu*“fetih”*olarak adlandırmakta ve üstelik bunun yakın olduğunu belirtmektedir:

"fethen qarîben" (فَتْحًا قَرِيبًا)*– pek yakın bir fetih.

Bu, klasik anlamda bir “zafer” değil;*Allah’ın rızasını kazanmaya götüren bir bilinç ve tavır zaferidir. Ayette geçen üç temel kavram bu yorumun dayanaklarını oluşturur:

rıza (رضا): Allah’ın razı olması, ilahi bağış ve kabullenişin en yüksek mertebesidir.

sekinet (سكينة): Kalbe indirilen iç huzur ve güven duygusu.

fetih (فتح): Bu bağlamda savaşla değil, Allah’ın razı olduğu bir duruşla gelen açılım.

3. Fetih Kavramının Tematik Anlam Katmanlarıa.*İlahi Hüküm ve Hakikatin Açılması

Kur’an’da*“fetih”, bazen doğrudan*ilahi hükmün verilmesi,*hakla bâtılın ayrılması*anlamında da kullanılır:

“De ki: Rabbimiz hepimizi bir araya toplayacak, sonra aramızda hak ile hüküm verecek. O, hakkı açan, hakkıyla bilen (el-Fettâh el-Alîm)’dir.”*(Sebe, 34/26)

Bu ayette “fetih” sadece bir “açma” değil, aynı zamanda*hakikatin ortaya çıkarılması,*adaletle hükmün verilmesi*anlamındadır. İlahi "fetih", bir tür*yargı açılımı,*mahkeme kararı gibi kesin bir tecellidir.

b.*Gaybın Anahtarları ve İlahi Bilgiye Erişim

En‘âm Suresi 59. ayette geçen*“mefâtîhü’l-gayb”*ifadesi:

“Gaybın anahtarları O’nun katındadır; onları O’ndan başkası bilmez.”

Burada da*fetih kökünden türemiş bir kelime,*bilinmeyenle bilinen arasındaki perdeyi açan ilahi vasıtaları*anlatır. Bu, yalnızca epistemolojik değil, aynı zamanda*ontolojik bir açılmadır.

c.*Cennet ve Cehennemin Kapılarının Açılması

Zümer Suresi 71-73. ayetlerde hem cehennem hem de cennet bağlamında*“futihat”*kelimesi geçer:

“Futihat ebvâbühâ”*– kapıları açıldığında.

Buradaki “açılma” ise*ebedî akıbetin açılmasıdır; yani*nihai ilahi hükmün zahir hâle gelmesidir.

4. Geleneksel Anlayışın Eleştirisi: Fetih Sadece Savaş mı?

Klasik yorumlarda “fetih” çoğunlukla bir*toprak kazanımı*olarak sunulmuştur. Özellikle askerî başarıların Allah tarafından lütfedildiği ve “fetih” kelimesiyle adlandırıldığı algısı öne çıkmıştır. Ancak bu anlayış, Kur’an’daki “fetih” kavramının çok boyutlu doğasını daraltmaktadır.

Zira Kur’an’da fetih:

Kalbi açmaktır (sekinet),

Hakla hüküm vermektir (fettâh),

Gaybı aralamaktır (mefâtîh),

Ve bazen yalnızca Allah’ın razı olmasıyla elde edilen bir*manevî başarıdır.

5. Sonuç: Fetih, Kalpte Açılan Kapıdır

Kur’an’da*fetih, yalnızca düşmanı alt etmek değil, bazen*nefsin engellerini aşmak, bazen*sabır göstermek, bazen de sadece*hakikati sebatla beklemek*anlamına gelir.

Özellikle*Fetih Suresi 18. ayet, bu anlamın merkezinde yer alır. Burada*savaşsız bir zafer,*kan dökülmeden gelen bir rıza, ve*teslimiyetle inşa edilen bir içsel galibiyet*öne çıkar.

Fetih, bazen bir şehri değil; bir kalbi açmaktır.

Ve Allah bir kalbe razı olduysa, orası artık en büyük fetihtir.


https://dersvekuran.blogspot.com/202...-kavram-1.html

[pramid]

Kuranda Fetih Kavramı - 2 "Neydi, ne oldu?"


1.*Fetih neydi, ne oldu?

Kur’an’da geçen “fetih” kelimesi çoğu zaman*ilahi bir hükmün açığa çıkması,*hakkın bâtıla üstün gelmesi,*zulmün son bulması,*bir yolun açılması*anlamındadır. Bu yönüyle “fetih”, bir*zaferin adı*değil, bir*adaletin tecellisi, bir*engelin kalkması, bir*bilincin açılmasıdır.

Ama sonra?

Kılıçla zorla alınan şehirler,*yağmalanan evler,*paylaşılan kadınlar,*sürgün edilen halklar,*yağma sonrası bölüşülen ganimetler*“fetih” olarak sunuldu.

“Teslim olun!” dendi, “Olmaz” diyenin canı alındı,*toprağı, evi, haysiyeti elinden alındı.

Bu, Kur’an’daki fetih midir?
Hayır. Bu,*sömürgeleştirmenin dinî kılığa bürünmüş şeklidir.

2.*Peki ganimet?

Ganimet; Kur’an’da özellikle Bedir sonrası ortaya çıkan bir hukuk meselesidir, "ganimeti adaletle dağıt" diye emir gelir (Enfâl 1). Ama sonra tarih bize neyi gösterir?

Ganimet için savaş açan ordular,

Kadınların cariye, çocukların köle yapıldığı sistemler,

Allah adına diye çıkılan yolların sonunda*zenginleşen komutanlar, sefalet içinde yaşayan halklar.

Bu mu İslam?
Hayır. Bu,*insanlık tarihindeki her imparatorluk gibi*iktidar uğruna kutsallığın araçsallaştırılmasıdır.

3.*"Teslim ol!" diyen ordu:

Kapılara dayanan ordu ne adına konuşur?

Allah adına mı?

Sultan adına mı?

Altın adına mı?

"Dâru’l-harb, dâru’l-İslâm" diyerek düşmanlaştırılan halklar gerçekten zalim mi, yoksa sadece zengin ve dirençli mi?

Şehir kapısına dayananın ağzında “fetih” varsa ama elinde halkın malına, ırzına uzanan bir*kılıç*varsa…
O kılıçtan “rahmet” doğmaz, zulüm doğar.

4.*Bir uyanış gerek:

Eğer bu sahneler hâlâ “fetih” diye alkışlanıyorsa, sarsılması gereken*bizim tarih anlayışımızdır.

Sarsılması gereken*dinselleştirilmiş emperyalizmdir.

Sarsılması gereken*suskun vicdanlarımızdır.

5.*Peki ne yapmalı?

“Fetih” kavramını*Kur’anî özüne döndürmeli: Hak ile bâtılın ayrıldığı an olarak anlamalı.

“Ganimet”i*mülkiyet şehvetinin adı değil,*zorunlu adalet meselesi*olarak ele almalı.

Din adına kılıç kuşananları değil, adalet için direneni*yüceltmeli.

Yurtlarından çıkarılan halklar için*savaşmayı bilmeli.

Zorla alınan her şeyi “fetih” diye kutlayan anlatıyı reddetmeli.

Sarsmak mı istiyorsun?
O hâlde şu soruyu bir daha sor:

“Bir halkı evinden eden, kadınlarını ganimet sayan, mallarını bölüşen ordu ‘fetih ordusu’ mudur, yoksa sadece tarihî bir ‘yağma çetesi’ midir?”

Gerçek fetih, toprağı değil*kalpleri kazanmaktır.
Gerçek zafer, bir şehri değil*adaleti yüceltmektir.
Gerçek İslam,*zorlama ile değil, hikmetle ve güzel öğütle tebliğ edilir.*(bkz. Nahl 125)

Hadi şimdi sor:

Fetih mi bu, yoksa örtülmüş bir işgal mi?

Eğer cevabın seni rahatsız etmiyorsa, henüz sarsılmamışsındır.

Ama rahatsız ediyorsa, o zaman işte orada*bir hakikatin kıvılcımı*yanmıştır.


https://dersvekuran.blogspot.com/202...i-ne-oldu.html