Hangi gece el-kadir'in değil ki?

[Hasan Akçay]

Evler Bakara 189'da geciyor:

Erdem, evlere arkalarindan girmeniz degil -leysel birru bi en te’tûl buyûte min zuhûrihâ;
Allah'i kâle almanizdir -ve lâkinnel birre menittekâ

Evlere kapilarindan girin -ve’tûl buyûte min ebvâbihâ.

Son derece acik ve net bir ifade
eger ayeti bir bütün olarak alir ve
bastan okursak.

Buyurun:

Sana hilalleri soruyorlar
Yes’elûneke anil ehilleh.

Demek ki ayetin konusu hilaller.

De ki -kul
"Insanlar ve hac icin vakitlerdir onlar." - hiye mevâkîtu lin nâsi vel hacc.

Hilaller bize vakitleri bildirir; hacci bildirir. Iyi de, evlerin kapilariyla ne ilgisi var hilallerin?

Evlerin kapilari herkesin gözünün önündedir yani meSHuR (SHR'e dikkat!). Erdem, evlere arkalarindan degil kapilarindan girmektir. Tipki bunun gibi hacca da kamerin göremediginiz "hilal"inden degil meSHuR olan "dolunay"indan girin.

SHR Arapcada kocaman yuvarlak sey demek.
Örnegin gebe kadinin karni...

meSHur: herkesin gözüne carpan kisi ya da sey
SeHirR: dag köyü gibi gözden irak degil göze carpan yerlesim alani
teSHiR etmek: gözler önüne sermek, göze carpar hale getirmek

Kocaman, yuvarlak, göze carpan sey: "SeHR"dir yani DOLUNAY.

Haccin "iddet"i yani süresi dolunayda baslayip hilalde sona erer. 10 (on) gündür. Eyyâmen MA'DÛDÂT iste bu. Iki elin parmaklari sayisinca gün (1). Dolunaydan itibaren kamerin görüntüsü kücüle kücüle ters büyük D halini aliyor. Bunun adi: dördün. Dördün karnini iceri cektigi an "hilal"dir. Dolunayin kücüle kücüle hilal olmasi 10 (on) gün aliyor.

Lütfen bu aciklamayi burda birakip gitmeyin. Dolunayi izleyin. Kac gün sonra hilal halini aldigini kendi gözünüzle görün. Ben izleyip gördüm; cok kolay.

Ayetlerde 10 sayisinin cokca kullanilmasindaki hikmet bu (2). O ayetlerin ilk muhataplari kamerin evrelerine bakarak belirliyor vakitleri (Ayetin ilk bölümünde gecen MEVÂKÎT). Onlarin duvar takvimi, radyosu, gazetesi, televizyonu yok.

Sevgi ile,
Hasan Akcay

_____________________________________________

1. Arapcanin eski sözlükleri örnegin El-Vâsit ma'dûdât ifadesini iki elin parmaklari sayisinca -مَعْدُودٌ عَلَى رُؤُوسِ الأَصَابِعِ- diye tanimliyor (http://free-minds.org/forum/index.ph...52417#msg52417).

2.Icinde 10 sayisi gecen ayetler:

Kocasi ölen es dört dolunay 10 gün bekler (Bakara 234).
Musa’ya vaat ettiğimiz otuz geceye 10 ekledik (A’râf 142).
Ve 10 gece (Fecr 2).
Hacda hayvan bagislayamayan inanir toplam 10 gün oruc tutar (2:196).
Hac iki elin parmaklari sayisinca gündür ama iki güne sigdirilabilir (2: 203).
Ramazan orucu iki elin parmaklari sayisinca gündür (2:184).

[Hasan Akçay]

Gelelim "ayin konaklamasi"na. Aslinda aya ait evrelerin dolunaydan ine ine sifir görüntüye varmasidir anilan konaklama. Arapca metindeki fiil inmek anlamindaki "نزل"dir (Ya Sîn 39):

Ve ay. Eski bir hurma dali gibi olana kadar
inen evreler ölceriz ona
kaddernâhu menâzil - قدرناه منازل.

Dikkat. Yükselen degil inen evreler. Kamerî ay "yükselen hilal"le baslar. Örnegin ramazân hilali dedikleri odur. Allah onu demiyor; inen hilal* diyor yani dolunaydan sonraki.

Allah ne diyorsa o. Tamam? Simdi Bakara 185'te Allah ne diyor, ne demiyor?

Diyor ki: O dolunaya tanik olanlariniz onu oruclasin - fe men sehide minkum us SeHRe fel yesumhu (شهر)...
Demiyor: O hilale tanik olanlariniz onu oruclasin - fe men sehide minkum ul hilale fel yesumhu (هلال)...

Peki, biz
neden Allah'in dedigini yapmiyoruz; oruca baslamak icin neden dolunaya tanik olmuyoruz?
neden Allah'in demedigini yapiyoruz; neden hilale tanik olmaya yelteniyoruz?

Ramazân hilali dedikleri tirnak ucu kadarcik bir seydir; batan günesin kizilliginda silinip gider; ufukta bir kac dakikacik eglenir ve bativerir.

Onu hic kimse göremez. O yüzden, komik mi ciddi mi, girtlak girtlaga tartisir müslümanlar. Farsîler "Biz gördük!" der, "Oruca basliycaz!" Vahhabîler: "Biz görmedik; baslamiycaz!"

Neden Allah'in dedigini yapmiyoruz? Oruca baslamak icin neden Allah'in "Tanik olun!" dedigi dolunaya tanik olmak istemiyoruz.

Yüzyillarca bu aci-gülünc hali kim reva görür İslama?

Sevgi ile,
Hasan Akcay

_____________________________________

*http://www.google.com.tr/imgres?imgu...%3Disch&itbs=1

Bu linkteki sayfanin ortasinda hareketli bir resim var. Görülen, asagidan bakildiginda ayin ramazân hilali misali büyüyen evreleridir; yukardan bakildiginda ise MENÂZIL denen inen evreleri.