Hangi gece el-kadir'in değil ki?

[Hasan Akçay]

630'DA NE OLDU? III

1 Temmuz 630’da inananlar Mekke’ye girmisti ama müsrik yöneticiler bunu fetih olarak algilamadilar. Kenti yönetenler gûya hâlâ onlardi. Inananlar evlerine dönmüstü, o kadar.

Allah’in elcisi bu balonu söndürmekle ise basladi. Bir arkadasini Mekke’ye vali atadi. Vali bir arkadasini panayiri yönetmekle görevlendirdi.

Panayira disardan bir sürü insan geliyordu. Onlar icin "harâm alan"inda gölgelikler yapilmisti. Bir de isteyenlerin salât edebilmesi icin Kabe’yi cepe cevre dolanan gölgelikler vardi. Bunlar sürekli kullanildigi icin cabuk eskiyordu. Bir müsrik onlari yenileyip onariyordu. Yeni yönetici o isi Müslüman arkadaslarina Verdi (1).

Bir iki müsrik, Kabe’nin etrafini süpürüyor; bir iki müsrik, ellerinde zemzem testisi, halka su dagitiyordu. Insanlar su kapmak icin birbirini itip kakiyordu. Müslüman yönetici onlarin isini de Müslümanlara verdi ve sayilarini artirdi (2).

On gün bile gecmeden her sey düzene girdi; kente tam anlamiyla islam yani baris geldi. Allah’in dinine insanlar dalga dalga girmeye basladi. Bu kadarini elci dahi beklemiyordu. Rabbinden özür dileyip O’na yöneldi (3).

15-20 gün icinde,
küfrün önderleri dahil,
bütün Mekke’liler islama gecti.
Inananlar
kente tamamen egemen oldular.

Sicak dolunay böyle gecti.

Hac üc dolunayin her hangi birinde yapilabiliyordu. Yalnizca sicak dolunayda yapilamazdi cünkü o, oruc dolunayi idi. Onda hac yapilirsa hayvan bagislayamayan inanirlarin hac yerinde 3 gün ve eve dönünce 7 gün yani toplam 10 gün kefaret orucu tutmasina dair Allah’in hükmü (4) iptal olur cünkü inananlar o anda zaten oruc tutuyor.

Bir sonraki dolunay, ikinci haram dolunaydi; hac dolunaylarinin ilki.

Inananlarin kalbinde apayri bir yeri vardi o haccin. Cünkü cok uzun sure hac icin Allah’in evini tavaf etmelerine izin verilmemisti. Mescidil Harâm’a bile sokulmamislardi (5). Ama Yüce Allah’in sözü vardi (6). Hac trasi olup Hz Ibrahim'in kadim ev (7) denen mescidini baris ve güven icinde ziyaret ederek onun "tevhid"ci tavrini yâd edeceklerdi.

Bir gün. Mutlaka. Cünkü "sadakallahul azîm – Yüce Allah dogru söyler"di.

Yillarca kelle koltukta savasmis ve sonunda bileklerinin gücüyle elde etmislerdi haklarini. Allah’in sözü yerini bulmustu. Tarifsiz duygular icindeydiler

Onun icin onlarin gözünde الحج الاكبر - büyük hac idi o (Tevbe 2).

Hac hazirliklarini bi baska özenle yaptilar. Giysileri toz toprak icinde olanlar yudular; yirtik olanlar yamadilar. Gücü yetenler yoksullara bagislamak icin hayvan satin aldilar.

28 Temmuzda sabah salâtindan sonra, bazisi deve sirtinda ama cogu yaya, yola ciktilar.

______________________________________

1.Ortak kosanlar, inkarlarini kendileri bilip dururken, Allah’in secde yerlerini onaramazlar (Tevbe 17). Allah’in secde yerlerini… ahrete inananlar onarir (Tevbe 18).

2.Hacilara su dagitmak... ahrete inanip Allah icin savasmakla bir midir sizce? (Tevbe 19)

3.Nasr sûresi: Allah’in yardimi gelip ilerisi acildiginda, Allah’in dinine insanlarin dalga dalga girdigini sen gördügünde Rabbini övgüyle yücelt ve O'ndan özür dile. Yöneleni onaylar O.

4.Bakara 196.

5.Hac 25.

6.Fetih 27.

7.بالبيت العتيق - beytil atîk (Hac 29).

[Hasan Akçay]

630'DA NE OLDU? IV

O devrin ölcülerine gore cok kalabaliktilar. Medine’den, Mekke’den, cevre vahalardan on binlerce kisi. En önde Allah’in elcisi, en arkada yaslilar "Rabbunâ Allah - Bizim Rabbimiz Allah'dir! Allahu ehad – Allah bir!" diyerek yürüdüler (1).

Yalniz, Taif’ten cok az kisi vardi cünkü orda "Allah cok!" diyenler iktidardaydi (2).

Ögleden sonra bir ovaya ulastilar. Orda durduar. Ortalik cayir cayir yaniyordu. Tek agac yoktu. Günesten korunmak icin cadirlar kurdular. Su yoktu. Abdesti testilerindeki suyla aldilar.

Sanki dünya yasami degil ahret vardi orda. Kalabalik, insana mahseri düsündürüyordu.

"Naptim ben?" diye sordu herkes kendine. "Yalan söyledim. Baskasina ait seyleri izinsiz aldim. Ihtiyactan kivranana yardim etmedim. Gönül kirdim. Insanim ben. Bir sürü zaafa sahibim."

Yasak elmayi yiyen Adem’le esi gibi öz benliklerinin ayirdina vardilar. Gercegi bilmek insana güc veriyordu. Kendilerine güven geldi. Umutla doldular. Ellerini gökleri Yaratan’a uzatip "Ben buyum! Anadan dogma ben geldim!" diye bagirdilar.

Orasi Arafât ovasiydi.
Arafât = arif olus, uyanis (3).

Aksama dogru uyanislarinin en üst noktasina ulastilar. Gün batiminda oradan (Mes’aril Harâm) Dokunulmaz Bilinc’e aktilar.

Orda durdular. Ellerini kaldirip Allah’a sükür ettiler. Ondan once sapmis durumdayken kendilerine uyanma imkani verdigi icin (4).

Aksam salâtini Mes'aril Harâm'da kildilar. Uyudular, dinlendiler. Sabah salâtini da orda kildilar. Sonra Mekke’ye dönüs basladi.

Kente girmeden önce son bir kez daha durdular. Hayvanlari olanlar onlari kessin diye. Kestiler ve etini yoksullara ayirdilar; kendileri de herkesle birlikte yer sofralarina oturup yediler (5).

Sonra tras oldular.
"Ben odakli olmayi birakip Allah’i kâle almanin geregini yaptim," demekti bu;
islem tamam.

Kucaklasip birbirlerinin haccini kutladilar. Evlerine ya da kaldiklari yerlere dagildilar.

Haccin son bir etkinligi kalmisti:
Kabe’yi dolana dolana Ibrahim nebiyi yâd etmek.
Onu herkes kendi basina yapti.

Kabe Ibrahim nebi ve oglu Ismail tarafindan insa edilen mesciddi. Islamin ilk secde yeri. Ibrahim nebinin, icinde durup imamlik ettigi mihraba sonradan makâmu ibrahim dendi. Simdikinin aksine, mihrab elbet Kabe'nin icindeydi (Âl-i Imrân 97): في ه …مقام ابراهيم.

Kapisi herkese acikti. Isteyenler, eger yer varsa, icerde salât ederdi. Ama cok kücüktü. Ibrahim nebinin zamaninda da salât önceleri icerde kilindigi halde sonralari, simdi cuma salâtlarinda oldugu gibi, cemaat disariya tasti. Mescidil Harâm böyle olustu.

Aslinda avlu-mesciddir Mescidil Harâm. O yüzden tavansizdir.
_______________________

1.Onlar sirf "ربنا الله – Rabbuna Allah!" dedikleri icin yurtlarindan atildilar (Hac 40). De ki "الله احد – Allahu ehad!" (Ihlas 1).

2.Inananlar onlarla daha sonra, Huneyn gününde, hesaplasti (Tevbe 25-26).

3.A’râf 56, Mâide 83.

4.Bakara 198:

Arafât’tan önce sapmislar arasindaydiniz.
Allah nasil sizi uyandirdiysa
Arafât’tan Mes’aril harâm’a aktiginizda
O’nu öyle anin.

5.Allah’in kendilerine rizik olarak verdigi hayvanlar üzerine "bilinen günler"de Allah’i ansinlar. Onlari yoksullar yesin; siz de yiyin (Hac 28).

Bilinen günler anlamindaki eyyâmen ma’lûmât - ايام معلومات, haccin "iddeti"dir yani süresi. Dolunayda baslar; ceyrek ay karnini iceri cekip hilal halini alinca sona erer ve 10 gündür.

Ayetlerdeki 10 sayisinin hikmeti bu. O büyük hacca gidenler vakti yalnizca aya bakarak ögreniyorlardi. Onlarin duvar takvimi, radyosu, tvsi yoktu.

[Hasan Akçay]

630’DA NE OLDU? V

Inananlar bir duyum aldilar. "Taif ve cevresindeki müsrikler Mekke’ye saldiracak." Vakit Agustosun ilk yarisi. Gökteki ay kücüle kücüle tirnak ucu kadarcik olmus. Geceler karanlik.

Allah’in elcisi geliyorum diyen canavari Mekke'nin disinda karsilamaya karar verdi. Inananlari cihada cagirdi.

Münafiklar yan cizmek icin yine bahaneler uydurdular. Kimisi "Evlerimiz tehlikeye acik," dedi (Ahzâb 13); kimisi "Hava sicak; bu sicaga dayanamam!" (Tevbe 81); kimisi "Bakimi yapilacak hurma agaclarim var..." (Fetih 11).

Ama imani icten olanlar "Duyduk ve itaat ettik!" deyip kostular (1). Onlarin yalnizca imani degil özgüveni de doruktaydi cünkü Mekke’yi geri almis; oradaki bütün müsriklerin Islama gecmesini saglamis, sayica mahserî bir cokluga ulasmis ve "büyük hac"larini güven icinde yapmislardi.

Kafir ordusu arazideydi. Allah’in elcisi de, dev gibi bir orduyla (2), araziye cikti. Orda iki gladyatör gibiydiler. Hangisi ötekinin bos bir ânini yakalarsa bir saldirisla üzerine cullanacakti (3).

Elci örnek bir komutandi (Ahzâb 21). Önlem aldi. Bir öncü birligi olusturup güvendigi bir arkadasinin komutasinda ileriye yolladi. "Düsmanla temas kurar kurmaz bize haber ucurun!" dedi.

Yine karanlik bir gece. Safak atti. Ak ipi kara ipten secebildikeri ân geldi (Bakara 187). Namaz vakti (4).

Elcinin imamliginda sabah namazi kilacaklardi. Askerlerin bir bölügü gözetci oldu; öteki bölügü elcinin arkasina dizildi, silahlari ellerinin altinda (5).

Kiyamda elci, durumlarina uyan ayetler okudu (Âl-i Imrân 139-140):

Koruyan, bagislayan Allah’in adiyla. Gevsemeyin, üzülmeyin. Eger imaniniz ictense üstün gelen siz olursunuz. Allah imani icten olanlari ortaya cikarmak ve sizden sehidler edinmek istiyor. Cemaat "Duyduk ve itaat ettik!" dedi.

SEHID "sahid"in Arapcasi. Müsrik ile müslüman arasindaki fark orda idi.

Müsriklere gore ahret yoktu (6); ölmek yok olmakti. Yok olmak istemiyorsan ölümüne savasmayacaksin; kacacaksin. Müslümanlara gore ise bir öteki dünya vardi. Islama buna inarak atmislardi adimlarini. Islama giren herkes potansiyel bir sehid-sahiddi. Icten inananlar Allah icin ölümü göze alarak savasir ve gerektiginde ölerek ahrete sahid olurlardi.

Kiyamdan rükuya, rükudan secdeye vardilar. Sonra, herkes icinden Rabbine seslenebilsin diye, kisa bir oturus. Ve saga sola selam vererek namazdan cikis. Cephede kilinmasi farz olan kisa namaz bu idi. 1 rekat (7).

Sonra inananlarin öteki bölügü dizildi imamin arkasina (8).

___________________________

1.سمعنا واطعنا - semi'nâ ve ata'nâ (Nisâ 46)

2.Hani, coklugunuz hosunuza gidiyordu - iz a'cebetkum kesretukum... (Tevbe 25)

3.Kafirler sizin silah ve esyanizdan uzak bir âninizi kolluyor cünkü bir saldirisla -meyleten vâhide, ميلة واحدة- üzerinize cullanacaklar... (Nisâ 102).

4.Namaz inananlarin üzerine vakitleriyle yazildi -kitâben mevkûta, كتابا موقوتا (Nisâ 103). Namazi gündüzün iki ucunda ve gecenin yakin saatlerinde (Hûd 114), örnegin günesin sarkmasindan gecenin karanligina kadar kil. (Isrâ 78)

5.Onlarin bir bölügü seninle kiyam etsinler; silahlarini da alsinlar... - vel ye’huzû eslihatehum... (Nisâ 102).

6.Câsiye 24: Su dünya hayatimizdan baskasi yok -Mâ hiye illé hayâtunâd dünyâ, ما هي الا حياتنا الدنيا.

7.Savas icin araziye ciktiginizda kafirlerin size saldirmak üzere oldugunu biliyorsaniz namazdan kisa düsmeniz caizdir -en taksurû, ان تقصروا (Nisâ 101).

8.Secdeden sonra arkaya gecsinler ki onlarin henüz namaz kilmamis olan öteki bölügü seninle kilabilsin... (Nisâ 102).

Nisâ 101 ve 102'den benim anladigim, namaz 2 rekattir. Cünkü kisaltilmisi 1 olan sayinin tamami 2'dir. Yani bir kimseye "Namaz 2 rekattir ama cephede kisaltilarak kilinabilir," deseniz cephede onu 1 rekat kilar. Nisâ 102'de uygulamali olarak tanimi yapilan kiyamli, secdeli namaz iste bu. Yalnizca 1 rekat.

2 rekatin 1 rekattan baska kisaltilmisi yok.

Öte yandan 3 rekatin, 4 rekatin... 1 rekattan baska kisaltilmis rekat sayilari var. Örnegin 3 rekatin kisaltilmisi 1 ve 2 rekattir. Yani bir kimseye, "Namaz 3 rekattir ama cephede kisaltilarak kilinabilir," deseniz cephede kilinmasi farz olan namazin 1 rekat mi ya da 2 rekat mi olduguna karar veremez; kuskuya düser.

Oysa Kuran kendisinin apacik bir okuma anlaminda kur'ânun mübîn oldugunu belirtir (Yâsîn 69), ve biz Kuran'a iman ettigimizde buna da iman ettik. Kuran'daki ifadelerin kuskuya kapali anlamlarini esas almak imanin geregidir; "acaba"li sorularla kusku üretmemek gerekir (Mâide 101).

Örnegin
kisaltilmisi 1 rekat olan namazin tamami 2 rekattir.
Bu kesin.
Cünkü 2 + 2 = 4 ne ise bu odur. Matematik.

Kuranen namaz 2 rekattir.

Sevgi ile,
Haan Akcay

[Hasan Akçay]

630’DA NE OLDU? VI

Tevbe 25 (Y N Öztürk cevirisi): Yemin olsun ki, Allah size birçok yerde yardım etti. Huneyn gününde de. Hani, çokluğunuz sizi böbürlendirmişti de bu hiçbir işinize yaramamıştı. Tüm genişliğine rağmen, yeryüzü size dar gelmişti. Sonra da sırtınızı dönüp kaçmıştınız.

Tevbe 26 (Y N Öztürk cevirisi): Sonra Allah, resulünün üzerine de müminlerin üzerine de sükûnetini indirmiş, ayrıca sizin görmediğiniz orduları göndermiş de küfre sapanlara azap etmişti. Kâfirlerin cezası işte budur.


Taif’in engebeli bir bölgesindeydiler. Bkz. Muharebe alanindaki sehid mezarlari:
http://v4.lscache3.c.bigcache.google...l/57941050.jpg

Düsman, o arazideki her tepenin arkasina saklanabilir. O kadar yakindir ama görünmez. Ve insanlari denizin karanlik dibi gibi göremedigi seyler tedirgin eder. Allah’in elcisini iste o tepelerin arkalari tedirgin ediyordu. Onun icin ileriye bir öncü cikardi.

Öncü birligin görevi vadilerin arkasi görünmeyen yamaclarini, öte yani karanlik tepeleri test etmekti. Bir vadiyi önce öncü birlik gececekti. Saldiriya ugrarsa düsmana karsilik bile vermeden ana birlige haber ucuracakti.

Sabah namazinin ardindan, öncü birlik ilerde, yola düzüldüler. Öncü birlik bir vadiye girdi. Cit yok. Cünkü pusudakilere "Öncüleri birakin gecsinler!" diye emir verilmisti.

Inananlarin ana birligi gelince koptu kiyamet. Vadinin her iki yanindan inananlarin üzerine oklar yagiyordu. Gögsüne, bogazina, sirtina oku yiyen yikiliyordu.

Önce "Biz cokuz!" diye övünenler bozguna ugradi. Sonra herkes cil ayvrusu gibi dagildi.

Allah’in elcisiyle yanindaki bir iki inanir kala kaldilar. Elci, yumrugunu düsmana salladi ve icindeki gök gürlemesini disa vururcasina "Ben Allah’in elcisiyim!" diye bagirdi. Emindi. "Allah ve elcisi galip gelecek!" (Mücâdele 21).

Bir inanir onu kucakladigi gibi bir kayanin arkasina cekti. "Kendini koru, ey Allah’in elcisi! Bizi sensiz birakma!"

Sonra "Allah’in elcisi burda! Elci yasiyor!" diye bagirdi. Yakindaki kayalara siginmis olanlar da bunu duyar duymaz "Elci yasiyor!" diye bagirmaya basladilar. Duyan geldi; duyan geldi. Cogaldilar ve onlar da düsmana ok atmaya basladilar.

Kazanilan an o andi.

Önce bir kac kisiydiler, az sonra bir kac yüz oldular; sonra bir kac bin. Inananlarin ölüm kusan binlerce oku müsrikleri cözüverdi. Cekilmeye basladilar ve kisa süre icinde cekilme bozguna döndü.

Tabana kuvvet kactilar. Sahipleri ölen develerle atlari oracikta birakarak. Müsrik cadirlari vadinin ötesindeydi. Oradaki mallarini ve kadinlarini da birakarak kactilar.

Allah’in elcisi elde edilen ganimeti arkadaslarina dagitti. Dagitimin yapildigi söylenen yerde simdi Cirane Mescidi var. http://hac.erolkara.net/cirane.jpg