Sevginin Tevhidi

pramid · 7. October 2025, 05:17 AM

*

Sevginin Tevhidi: Kalpteki Şirkin Temizlenmesi (Bakara 2/165 Analizi)

“İnsanlar içinde öyleleri vardır ki, Allah dışında bazılarını*Allah’a eş tutarlar da onları Allah’ı sever gibi severler.

İman sahipleri ise Allah’a sevgide*çok kararlı ve taşkındırlar*(eşeddu hubben lillah).”

(Bakara, 2/165)

1. Ayetin Özü: Sevginin İlahî Yönü ve Fıtratın Arınması

Kur’an’ın bu derin ayeti, insanın*duygusal bağlarını tevhid ekseninde arındırma*çağrısıdır. Zira şirk, sadece putlara tapmakla sınırlı değildir; asıl olarak*sevginin yönünü ve merkezini kaydırmakla*başlar.

İnsan fıtratı gereği sever, bağlanır, tutku besler. Ancak Kur’an öğretisine göre bu sevgi,*yaratılmıştan Yaratıcıya doğru yöneldiğinde*arınır ve hakiki manasına kavuşur. Sevginin yaratılmışta sabitlenip kalması ise fıtrattan bir*sapmadır.

2. Şirkin Duygusal Boyutu: “Allah’ı Sever Gibi Sevmek”

Ayette geçen çarpıcı ifade —*“onları Allah’ı sever gibi severler”*— şirkin zihinsel bir tezahürden öte,*derin bir duygusal problem*olduğunu ortaya koyar. Buradaki mesele, Allah’tan başkasına tapınmak değil;*birini Allah’ın yerine koyacak kadar yoğun ve kayıtsız şartsız sevmektir.

Bu sevgi, kişinin muhakemesini yitirmesine yol açar. Kimileri gücü, parayı, lideri, âlimi, cemaat şeyhini, ideolojiyi ya da kendi nefsini öylesine sever ki, artık onların*hatasını, zulmünü, yanlışını göremez olur.

Bu noktada*sevgi körlüğe, körlük ise ilahlaştırmaya*dönüşür. Kur’an bu hâli*“eş tutma (endâd)”*kavramıyla tanımlar. "Endâd", sadece tapınılan varlıklar değil; Allah’a paralel otorite, sevgi, korku ya da itaat merkezi hâline getirilen her şeydir.

3. Tevhid: Sevginin Merkezileşmesi ve Saflaşması

İman edenlerin farkı, sevginin kaynağını ve yönünü sapasağlam korumalarıdır. Ayetin ikinci kısmı bunu çok güçlü bir ifadeyle anlatır:

“İman edenler ise Allah’a sevgide çok kararlı/taşkındırlar (eşeddu hubben lillah).”

Bu ifade,*imanın özünü sevgiyle*tanımlar. İman, sadece kuru bir bilgi değil; kalbin ve bilincin sevgiyle Allah’a yönelmesidir. İman edenin sevgisi dağılmaz;*merkezde Allah*vardır. Onun sevgisi, ne malda ne makamda ne de bir kişide sabitlenir.

Allah’a olan bu güçlü sevgi, kişinin*adaletle, merhametle, hakkaniyetle*davranmasına, yani İlahî ahlakla ahlaklanmasına dönüşür. Bu tevhidî sevgi, insanı*özgürleştirir. Zira kim Allah’tan başkasını ilahlaştırmazsa, hiçbir fâninin önünde eğilmez.

4. Sevgi ve Şirk Arasındaki İnce Çizgi: Kirlenen İlişki

Kur’an’da*“şirk”*kelimesi, çoğu zaman ilişkiyi kirletmek, bozmak anlamında kullanılır. Sevgi de böyledir: Eğer Allah merkezli değilse, sevgi;*zulme, körlüğe, sorgusuz itaate ve bağnazlığa*dönüşür.

Rabbimiz, yanlış yönlendirilen bu sevginin sonuçlarını şöyle uyarır:

“Onların sevgisi onları azaba sürükleyecek.”*(Bakara 2/166–167)

Yanlış sevgi sahipleri, Kıyamet Günü’nde sevdikleri şeylerin faydasını değil, sadece*gölgesini ve pişmanlığını*bulacaklardır.

5. Kur’an’da Sevgi: Tevhidin Eyleme Dönüşmesi

Kur’an, sevginin tamamen Allah için olmasını ve*karşılıklı bir bağ*oluşturmasını öğütler:

“Allah sizi sever, siz de O’nu seversiniz.” (Mâide 5/54)“De ki: Eğer Allah’ı seviyorsanız bana uyun, Allah da sizi sevsin.” (Âl-i İmrân 3/31)

Bu sevgi, sadece duygusal bir durum değil,*pratik bir taahhüttür. İman, O’nu en çok sevmek, O’nun ölçülerini en yüce görmek ve O’nun rızasını*her şeyin üstünde tutmakla*tamamlanır.

6. Günümüz Putları: Modern Çağın Duygusal Şirki

Bugünün dünyasında*“put”*artık taş ya da ağaçtan yapılmaz. Modern putlar;*markalardan, liderlerden, cemaatlerden, ideolojilerden*ve*nefislerden*inşa edilir.

Kimi, şeyhini ya da liderini Allah’ın adeta bir vekili gibi, hatasız ve sorgulanamaz görür.Kimi, partisini din edinir, ideolojisini kutsar.Kimi de,*kendi nefsini ilah edinir*(Furkan 25/43), benliğini her şeyin ölçüsü yapar.

Bu durum,*Bakara 165’in modern izdüşümüdür. İnsan, sevgiye secde ettikçe, Allah’ın merkezli tevhidden uzaklaşır.

7. Sonuç: Sevgiyle Tevhid Arasında Denge Kurmak

Kur’an, sevmeyi yasaklamaz; aksine onu*arındırır ve yüceltir. Çünkü sevgi,*imanın yakıtıdır; ancak yönü yanlışsa, şirkin ateşine dönüşür.

Bu yüzden iman eden bireyin yolu, kalbinde şu dengeyi kurmaktır:

Her şeyi Allah için sever:*Yaratılanı, onu yarattığı için takdir eder.Her sevgiyi Allah’ın ölçüsüyle sınar:*Sevdiği şey, Allah’ın emriyle çeliştiğinde tavrını belirler.Hiçbir sevgiyi Allah’ın önüne geçirmez:*Sevgideki nihai merci ve hedef daima Allah'ın rızasıdır.

Son Söz

“Sevgi, kalbin aynasıdır;

Ama o aynada Allah’tan başkasının mutlak surette yansıması varsa,

kalp, tevhidin nuruyla arınmaya muhtaçtır.”

https://dersvekuran.blogspot.com/202...n-tevhidi.html

7. October 2025, 05:17 AM	#1
pramid Uzman Üye Üyelik tarihi: Sep 2010 Mesajlar: 921 Tesekkür: 191 556 Mesajina 1.179 Tesekkür Aldi Tecrübe Puanı: 26	Sevginin Tevhidi * Sevginin Tevhidi: Kalpteki Şirkin Temizlenmesi (Bakara 2/165 Analizi) “İnsanlar içinde öyleleri vardır ki, Allah dışında bazılarınıAllah’a eş tutarlar da onları Allah’ı sever gibi severler. İman sahipleri ise Allah’a sevgideçok kararlı ve taşkındırlar(eşeddu hubben lillah).” (Bakara, 2/165) 1. Ayetin Özü: Sevginin İlahî Yönü ve Fıtratın Arınması Kur’an’ın bu derin ayeti, insanınduygusal bağlarını tevhid ekseninde arındırmaçağrısıdır. Zira şirk, sadece putlara tapmakla sınırlı değildir; asıl olaraksevginin yönünü ve merkezini kaydırmaklabaşlar. İnsan fıtratı gereği sever, bağlanır, tutku besler. Ancak Kur’an öğretisine göre bu sevgi,yaratılmıştan Yaratıcıya doğru yöneldiğindearınır ve hakiki manasına kavuşur. Sevginin yaratılmışta sabitlenip kalması ise fıtrattan birsapmadır. 2. Şirkin Duygusal Boyutu: “Allah’ı Sever Gibi Sevmek” Ayette geçen çarpıcı ifade —“onları Allah’ı sever gibi severler”— şirkin zihinsel bir tezahürden öte,derin bir duygusal problemolduğunu ortaya koyar. Buradaki mesele, Allah’tan başkasına tapınmak değil;birini Allah’ın yerine koyacak kadar yoğun ve kayıtsız şartsız sevmektir. Bu sevgi, kişinin muhakemesini yitirmesine yol açar. Kimileri gücü, parayı, lideri, âlimi, cemaat şeyhini, ideolojiyi ya da kendi nefsini öylesine sever ki, artık onlarınhatasını, zulmünü, yanlışını göremez olur. Bu noktadasevgi körlüğe, körlük ise ilahlaştırmayadönüşür. Kur’an bu hâli“eş tutma (endâd)”kavramıyla tanımlar. "Endâd", sadece tapınılan varlıklar değil; Allah’a paralel otorite, sevgi, korku ya da itaat merkezi hâline getirilen her şeydir. 3. Tevhid: Sevginin Merkezileşmesi ve Saflaşması İman edenlerin farkı, sevginin kaynağını ve yönünü sapasağlam korumalarıdır. Ayetin ikinci kısmı bunu çok güçlü bir ifadeyle anlatır: “İman edenler ise Allah’a sevgide çok kararlı/taşkındırlar (eşeddu hubben lillah).” Bu ifade,imanın özünü sevgiyletanımlar. İman, sadece kuru bir bilgi değil; kalbin ve bilincin sevgiyle Allah’a yönelmesidir. İman edenin sevgisi dağılmaz;merkezde Allahvardır. Onun sevgisi, ne malda ne makamda ne de bir kişide sabitlenir. Allah’a olan bu güçlü sevgi, kişininadaletle, merhametle, hakkaniyetledavranmasına, yani İlahî ahlakla ahlaklanmasına dönüşür. Bu tevhidî sevgi, insanıözgürleştirir. Zira kim Allah’tan başkasını ilahlaştırmazsa, hiçbir fâninin önünde eğilmez. 4. Sevgi ve Şirk Arasındaki İnce Çizgi: Kirlenen İlişki Kur’an’da“şirk”kelimesi, çoğu zaman ilişkiyi kirletmek, bozmak anlamında kullanılır. Sevgi de böyledir: Eğer Allah merkezli değilse, sevgi;zulme, körlüğe, sorgusuz itaate ve bağnazlığadönüşür. Rabbimiz, yanlış yönlendirilen bu sevginin sonuçlarını şöyle uyarır: “Onların sevgisi onları azaba sürükleyecek.”(Bakara 2/166–167) Yanlış sevgi sahipleri, Kıyamet Günü’nde sevdikleri şeylerin faydasını değil, sadecegölgesini ve pişmanlığınıbulacaklardır. 5. Kur’an’da Sevgi: Tevhidin Eyleme Dönüşmesi Kur’an, sevginin tamamen Allah için olmasını vekarşılıklı bir bağoluşturmasını öğütler: “Allah sizi sever, siz de O’nu seversiniz.” (Mâide 5/54)“De ki: Eğer Allah’ı seviyorsanız bana uyun, Allah da sizi sevsin.” (Âl-i İmrân 3/31) Bu sevgi, sadece duygusal bir durum değil,pratik bir taahhüttür. İman, O’nu en çok sevmek, O’nun ölçülerini en yüce görmek ve O’nun rızasınıher şeyin üstünde tutmaklatamamlanır. 6. Günümüz Putları: Modern Çağın Duygusal Şirki Bugünün dünyasında“put”artık taş ya da ağaçtan yapılmaz. Modern putlar;markalardan, liderlerden, cemaatlerden, ideolojilerdenvenefislerdeninşa edilir. Kimi, şeyhini ya da liderini Allah’ın adeta bir vekili gibi, hatasız ve sorgulanamaz görür.Kimi, partisini din edinir, ideolojisini kutsar.Kimi de,kendi nefsini ilah edinir(Furkan 25/43), benliğini her şeyin ölçüsü yapar. Bu durum,Bakara 165’in modern izdüşümüdür. İnsan, sevgiye secde ettikçe, Allah’ın merkezli tevhidden uzaklaşır. 7. Sonuç: Sevgiyle Tevhid Arasında Denge Kurmak Kur’an, sevmeyi yasaklamaz; aksine onuarındırır ve yüceltir. Çünkü sevgi,imanın yakıtıdır; ancak yönü yanlışsa, şirkin ateşine dönüşür. Bu yüzden iman eden bireyin yolu, kalbinde şu dengeyi kurmaktır: Her şeyi Allah için sever:Yaratılanı, onu yarattığı için takdir eder.Her sevgiyi Allah’ın ölçüsüyle sınar:Sevdiği şey, Allah’ın emriyle çeliştiğinde tavrını belirler.Hiçbir sevgiyi Allah’ın önüne geçirmez:*Sevgideki nihai merci ve hedef daima Allah'ın rızasıdır. Son Söz “Sevgi, kalbin aynasıdır; Ama o aynada Allah’tan başkasının mutlak surette yansıması varsa, kalp, tevhidin nuruyla arınmaya muhtaçtır.” https://dersvekuran.blogspot.com/202...n-tevhidi.html